Δεκέμβριος 2008
Του Ησαΐα Κωνσταντινίδη
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τό ρωσικό κίνημα τοῦ εὐρασιανισμοῦ ἐκπηγάζει ἀπό μία πλήρη ἐπιστημονική θεωρία, ἡ ὁποία βασίζεται πάνω σέ ἰδεολογικές θέσεις καί γεωστρατηγικές θεωρήσεις. Ἀπό τήν ἐμφάνιση τοῦ πρωτοποριακοῦ βιβλίου τοῦ εὐρασιανισμοῦ, «Ρωσία καί Εὐρώπη: Ἔρευνα ἐπί τῶν πολιτιστικῶν καί πολιτικῶν σχέσεων τῶν Σλάβων μέ τόν γερμανολατινικό κόσμο», τοῦ Νικολάι Ντανιλιέφσκι ἕως τίς ἀναλυτικές ἐργασίες τοῦ Λιεφ Γκουμιλιόφ, ἡ τάση μά καί τό ἐπίκεντρο τῆς ἐν λόγῳ θεωρίας παρέμειναν τά ἴδια: ἡ Εὐρασία ὀρᾶται ὡς ξέχωρος πολιτισμικός χῶρος, διαφορετικός καί ἀπό τήν Δύση καί ἀπό τήν Ἀνατολή. Ὑπό αὐτήν τήν ἔννοια ἡ Εὐρασία ἀποκτᾶ καί τήν ἀπόλυτη γεωπολιτική τῆς ὑπόσταση, τήν ἔκφραση μίας «Ἐνδιάμεσης Περιοχῆς» (θεωρία τοῦ Δημήτρη Κιτσίκη), πού τηρεῖ τίς ἰσορροπίες ἀνάμεσα στούς ἄλλους, τούς «ἀκραίους», πολιτισμικούς χώρους.
Ἄλλωστε ἡ ἱστορική ἀξία τῆς Εὐρασίας εἶναι ἀναμφισβήτητη: σέ αὐτήν τήν μεγάλη περιοχή ἔλαβαν χώρα τά σημαντικότερα καί κρισιμότερα γιά τήν ἐξέλιξη τοῦ κόσμου ἱστορικά γεγονότα, τά ὁποῖα καί σημάδεψαν τήν πορεία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἀλλά καί σχηματοποίησαν τήν εἰκόνα τοῦ πλανήτη. Καί ἴσως εἶναι περιττό νά ἀναφέρουμε πώς οἱ κυρίαρχες θρησκεῖες τῆς ἀνθρωπότητας ἤ οἱ μεγαλύτερες αὐτοκρατορίες τῆς ἱστορίας γεννήθηκαν ἐπί εὐρασιατικοῦ ἐδάφους. Ἡ εὐρασιατική μεγαήπειρος εἶναι ὁ περίφημος, κατά τήν δυτική ἔκφραση, «παλαιός κόσμος», ἡ μήτρα τῆς ἀνθρώπινης παρουσίας. Τό ἐκπληκτικότερο πάντως εἶναι ὅτι ἡ εὐρασιανική ἰδέα βρίσκει πλήρη ἀντανάκλαση καί δικαιώνεται ἀπολύτως καί στόν ΚΑ΄ αἰώνα, ἀπό τήν στιγμή πού ὅλα τά σοβαρά παγκόσμια γεωπολιτικά δόγματα θεωροῦν τήν Εὐρασία τό ἐπίκεντρο τῶν γήινων ἐξελίξεων.
Η «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ» ΤΟΥ ΕΥΡΑΣΙΑΝΙΣΜΟΥ
Σύμφωνα μέ τήν παραδοσιακή ἀντίληψη πού ἡ Ρωσία συνεχίζει νά ἔχει γιά τόν ἑαυτό της, ἡ χώρα αὐτή βρίσκεται μόνιμα σέ μία ἀντιθετική σχέση μέ τήν Εὐρώπη, ἐφόσον ἡ ρωσική ψυχή καί ὁ ἐθνικός χαρακτήρας συνιστοῦν ριζικά διαφορετική ὀντολογική σύνθεση ἀπό τά ἀντίστοιχα δυτικά. Ἡ Ρωσία εἶναι πολύ διαφορετική ἀπό τήν Εὐρώπη σέ ὅλα τά ἐν δυνάμει συγκριτικά ἐπίπεδα, ὅπως γιά παράδειγμα εἶναι ἡ θρησκεία, ὁ πολιτισμός, ἡ γλώσσα, ἡ ἀνθρωπολογία, ἀλλά καί ἡ κρατική καί οἰκονομική δομή καί ὀργάνωση. Κύριος ἐκφραστής καί ἰδεολόγος αὐτῆς τῆς ρωσικῆς αὐτοαντίληψης εἶναι ὁ Ντανιλιέφσκι, ὁ ὁποῖος στό κλασικό ἔργο τοῦ «Ρωσία καί Εὐρώπη», πού ἐκδόθηκε τό 1869, ἔθεσε τόν ἀκρογωνιαῖο λίθο τῆς ρωσικῆς εὐρωφοβίας καί ταυτόχρονα τίς ρίζες τῆς εὐρασιανικῆς θεωρίας.
Πέραν τῆς σημαίνουσας διαφοροποίησης ἀνάμεσα σέ Ἀνατολή καί Δύση – ὡς προβολή τῆς ἀντίθεσης Ρωσίας-Εὐρώπης – οἱ ἰδέες τοῦ Ντανιλιέφσκι ἀποτελοῦν δεξαμενή καί ἄλλων βασικῶν συμπερασμάτων, πού οὐσιαστικά εἶναι τά πρωτόγονα σπέρματα τοῦ ἐπακολουθήσαντος ἰδεολογικοῦ καρποῦ πού ἐπικεντρώνεται στή φιλοσοφία τοῦ εὐρασιανισμοῦ. Τό πλέον θεμελιῶδες πόρισμα τοῦ προφήτη τοῦ εὐρασιανισμοῦ εἶναι φυσικά ἡ σύλληψη τῆς ἔννοιας τῆς Ρωσίας ὡς γῆς μέ ξεχωριστῆ γεωπολιτισμικῆ ὑπόσταση καί ἀπό τήν Εὐρώπη καί ἀπό τήν Ἀσία. Ἡ Ρωσία δέν εἶναι παρά ὁ φορέας ἑνός πολιτισμοῦ πού ἔχει τήν δυνατότητα νά ἀπορροφᾶ στοιχεῖα καί ἀπό τόν δυτικό καί ἀπό τόν ἀνατολικό κόσμο, παραμένοντας ὅμως ἴδιος καί ἀπαράλλακτος, χωρίς νά δυτικοποιεῖται ἤ νά ἀνατολικοποιεῖται, καταφέρνοντας νά διαφυλάξει τήν πλήρη αὐτοτέλεια καί μοναδικότητά του. Ἡ ἰδιόρρυθμη γεωγραφία τῆς Ρωσίας ὁδηγεῖ στό ἴδιο συμπέρασμα.
Σ’ αὐτό τό σαφές πλαίσιο ὁ Ντανιλιέφσκι προσπαθεῖ νά δώσει μία ἐπιχειρηματολογική ἐξήγηση στό εὔλογο ἐρώτημα ποῦ προκύπτει ἀπό τήν ἀνάπτυξη τῶν θέσεων τοῦ βιβλίου του: Γιατί ἡ Εὐρώπη εἶναι ἐχθρική πρός τήν Ρωσία; Τήν ἀπάντηση τήν ἀνακαλύπτει, ἔχοντας ὑπ’ ὄψιν μία σειρά ἱστορικῶν καί ψυχολογικῶν φαινομένων. Κατ’ αὐτόν, ἡ εὐρωπαϊκή ἐχθρότητα ἔναντι τῆς Ρωσίας εἶναι ἐν τέλει κάτι τό ὑποσυνείδητο, πού ὁ ἴδιος ὀνομάζει «ἀσυνείδητο αἴσθημα», τό ὁποῖο ὁδηγεῖ τό ἱστορικό ἔνστικτό της Δύσης σέ ἀποδοχή μή φιλικῆς καί καχύποπτης στάσης ὡς πρός τήν χώρα του. Αὐτή ἡ δυτική ἐχθρότητα ὀφείλεται τόσο στήν ἰδιαίτερη γεωγραφική θέση τῆς Ρωσίας, ὅσο καί σέ ἱστορικούς, ἴσως καί φυλετικούς, παράγοντες. Ἔτσι ὁ συγγραφέας φτάνει στό τελικό συμπέρασμα πού κατ’ αὐτόν εἶναι καί ἡ πραγματική αἰτία γιά τήν ὁποία ἡ Εὐρώπη δέν θά ἀποδεχτεῖ ποτέ τήν Ρωσία ὡς μέρος της: Ἡ Εὐρώπη, αὐτό πού δέν μπορεῖ νά καταβροχθίσει, τό θεωρεῖ ὄχι ἁπλῶς ξένο, ἀλλά καί ἐχθρικό!
Σύμφωνα μέ τόν Ντανιλιέφσκι, καί ἡ Ρωσία μέ τήν σειρά της δέν δύναται νά ἀνήκει σέ μία Εὐρώπη πού ἐκφράζει μία ἐντελῶς διαφορετική φιλοσοφία ζωῆς. Σέ τελική ἀνάλυση πρόκειται γιά δυό ἀσύνδετα ἄκρα, πού οὐσιαστικά ἀποτελοῦν ἀντιτιθέμενους πολιτισμικούς χώρους καί ἀκολουθοῦν διαφορετική ἱστορική πορεία. Τό συμπέρασμα τοῦ συγγραφέα εἶναι σαφέστατο: στά μάτια τῶν Δυτικῶν ἡ Ρωσία εἶναι ἐμπόδιο στήν ἐξέλιξη τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ...
Ἄλλο ζήτημα πού ἀπασχολεῖ σοβαρά τόν συγγραφέα – καί ἐπί τοῦ ὁποίου οἱ εὐρασιανιστές θά ἀναπτύξουν ἀργότερα πολλές ἀπό τίς θεωρήσεις τούς – εἶναι τό ἄν ὁ εὐρωπαϊκός πολιτισμός δύναται νά θεωρηθεῖ ταυτόσημoς τοῦ παγκόσμιου, δηλαδή ὡς ἡ ἀνώτερη μορφή πολιτισμοῦ ἐπί τῆς Γῆς. Ὁ Ρῶσος στοχαστής ἔχει τήν γνώμη πώς, λαμβάνοντας κατά νοῦ τήν ὕπαρξη τόσων πολλῶν καί ποικίλων πολιτισμῶν πάνω στόν πλανήτη, καί εἰδικά στήν πολιτισμική ὑπόσταση τῆς Ἀνατολῆς ὡς ἀντίβαρο στήν Δύση, εἶναι σαφῶς παράλογο νά νομίζεται ὅτι ὁλόκληρος ὁ ἀνθρώπινος πολιτισμός προέρχεται ἤ ὑπάγεται στόν δυτικό πολιτισμό.
Ὁ Ντανιλιέφσκι ἀπορρίπτει ἐπίσης τό δυτικό ἐπιχείρημα, τό ὁποῖο θέλει τήν Δύση νά εἶναι φορέας ἀνώτερου πολιτισμοῦ καί γνωστικῶν ἀξιῶν, ἐπειδή ὑπερέχει τῆς Ἀνατολῆς στόν ἐπιστημονικό τομέα. Ὁ συγγραφέας παρατηρεῖ πώς γιά τήν οἰκοδόμηση ἐπαρκοῦς πολιτισμικοῦ συστήματος δέν εἶναι ἀρκετή ἡ πρόοδος στόν ἐπιστημονικό τομέα, ἀλλά εἶναι ἀναγκαία καί ἄλλα χαρακτηριστικά πέραν τῆς ἐπιστήμης, ἡ ὁποία δέν εἶναι παρά μόνον ἕνα ἀπό αὐτά. Ὁ δυτικός λοιπόν ἰσχυρισμός δέν πείθει, ἀπό τήν στιγμή πού οἱ ὄροι «ἐπιστήμη» καί «πολιτισμός» δέν ἀλληλοκαλύπτονται.
Βασική ἰδέα τοῦ Ντανιλιέφσκι ἀποτελεῖ ἡ ἀνάπτυξη τῆς θέσης περί τοῦ λεγόμενου σλαβικοῦ τύπου. Σύμφωνα μέ τόν Ρῶσο διανοούμενο ἡ ἄνθηση τοῦ σλαβικοῦ τύπου σηματοδοτεῖ τήν παράλληλη παρακμή τῆς Εὐρώπης. Ὁ συγγραφέας τονίζει πώς ἡ παρακμή τῆς Δύσης εἶναι ἀναπόφευκτη καί ὅταν αὐτή πραγματοποιηθεῖ, τότε θά διαφανεῖ ἡ ἀξία τοῦ σλαβισμοῦ, στά πλαίσια τοῦ ὁποίου ἡ Ρωσία διαδραματίζει ἡγετικό ρόλο. Πάνω στήν βάση τοῦ περίφημου σλαβικοῦ τύπου διαμορφώνεται ἐξ ὁλοκλήρου τό σλαβικό ἰδανικό, τοῦ ὁποίου ἡ τελική μορφή ἀποκρυσταλλώνεται στόν πανσλαβισμό, τό κρυφό ὄνειρο τοῦ ὁποίου εἶναι βεβαίως ἡ πανσλαβική ἕνωση μέ πρωτεύουσα τήν Κωνσταντινούπολη.
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΕΥΡΑΣΙΑΝΙΣΤΩΝ
Τό κίνημα τῶν εὐρασιανιστῶν παίρνει μορφή μερικές δεκαετίες μετά τόν θάνατο τοῦ Ντανιλιέφσκι, στίς γραμμές τῶν Ρώσων μεταοκτωβριανῶν πολιτικῶν προσφύγων, τούς ἀποκαλούμενους «λευκούς πρόσφυγες». Τότε εἶναι πού, στίς ἀρχές τοῦ Κ΄ αἰώνα, διαμορφώνεται πλήρως ἡ εὐρασιανική φόρμουλα. Ἱδρυτές εἶναι ὁ πρίγκιπας Νικολάι Τρουμπετσκόι, ὁ Πιοτρ Σαβίτσκι, ὁ Πιοτρ Σουβτσίνσκι καί ὁ Γκεόργκι Φλορόφσκι. Ἡ ἱστορία τοῦ εὐρασιανισμοῦ σάν βασική κατεύθυνση τῆς ρωσικῆς φιλοσοφικῆς σκέψης ξεκινᾶ τό 1912, ὅταν στήν Σόφια ἐκδίδεται τό συλλογικό ἔργο «Ἔξοδος πρός τήν Ἀνατολή», μέ ἄρθρα τῶν Τρουμπετσκόι, Σαβίτσκι, Σουβτσίνσκι καί Φλορόφσκι. Ἡ συλλογή αὐτή εἶναι θεμελιώδους σημασίας γιά τήν μετέπειτα ἐξέλιξη τοῦ εὐρασιανισμοῦ, διότι ἀποτελεῖ οὐσιαστικά τήν σπονδυλική στήλη τῆς θεωρίας, καθώς καί τό βασικό μανιφέστο τοῦ εὐρασιανισμοῦ, μέ σαφεῖς προγραμματικές θέσεις καί κανόνες.
Τό 1922 στό Βερολίνο ἐκδίδεται δεύτερη εὐρασιανική συλλογή μέ τίτλο «Ἐν ὀδῷ». Τό βιβλίο αὐτό ἀποτελεῖ σημαντικό σταθμό, τήν στιγμή πού ὁ εὐρασιανισμός ἀρχίζει πλέον νά ἀποσαφηνίζεται ὡς τέτοιος. Τό κεντρικό συμπέρασμα τῆς συλλογῆς εἶναι πώς ἡ Ρωσία ἀποτελεῖ ἕναν ἰδιαίτερο κόσμο, ὁ ὁποῖος σέ πολιτισμικό-ἱστορικό ἐπίπεδο δέν ἀνήκει οὔτε στήν Δύση, οὔτε στήν Ἀνατολή. Κατά τόν Σαβίτσκι ὁ ἰδιαίτερος αὐτός κόσμος καταλαμβάνει τόν μέσο χῶρο τοῦ λεγόμενου Παλαιοῦ Κόσμου, ἀπό τόν ποταμό Νέμαν στήν Λιθουανία (Δύση) ἕως τά κινεζικά σύνορα καί τό Θιβέτ (Ἀνατολή). Οἱ λαοί πού διαβιοῦν σ’ αὐτά τά ἐδάφη βρίσκονται σέ συνεχῆ ἐπαφή μεταξύ τους καί διαμοιράζονται κοινές κοινωνικοϊστορικές νομοτέλειες. Δέν εἶναι παρεμφερῆ οὔτε μέ τόν δυτικό (εὐρωπαϊκό) πολιτισμό, οὔτε μέ τά χαρακτηριστικά βιογνωρίσματα τῶν λαῶν τῆς Ἄπω Ἀνατολῆς. Αὐτό τό ἰδιόρρυθμο ἐδαφικό καί πολιτικό σύνολο, ἐπί τῇ βάσει τοῦ ὁποίου ἡ Ρωσία ξεχωρίζει, σηματοδοτεῖ τό «τρίτο δεδομένο» (tertium datur), τό ὁποῖο δέν εἶναι οὔτε τό «ἕνα» (ἡ Εὐρώπη), οὔτε τό «ἄλλο) (ἡ Ἀσία), ἀλλά τό «διαφορετικό», ἡ σύνθεση πού συμπυκνώνεται στήν Εὐρασία!
Τά ἔργα τοῦ πρίγκιπα Τρουμπετσκόι καταδεικνύουν τίς πλήρεις διαστάσεις τοῦ εὐρασιανισμοῦ καί λόγω του ὅτι θεωροῦνται ὡς ἡ ἀληθινή σύνθεση τοῦ εὐρασιανικοῦ Λόγου, ρόλο πού λίγες δεκαετίες ἀργότερα θά ἀναλάβει νά παίξει μέ τίς μελέτες τοῦ ὁ λεγόμενος «τελευταῖος τῶν εὐρασιανιστῶν», ὁ Λιεφ Γκουμιλιόφ. Στήν ἀρχή τῆς ἀναλυτικῆς του δουλειᾶς, ὁ Τρουμπετσκόι συγκρίνει δυό διαφορετικούς ὁρισμούς ἀναφορικά μέ τό «ἐθνικό ζήτημα»: τόν σωβινισμό καί τόν κοσμοπολιτισμό. Ὁ Τρουμπετσκόι πιστεύει ὅτι οἱ δυό αὐτοί ὁρισμοί στήν οὐσία ἀλληλοκαλύπτονται, ἐφ’ ὅσον ἀμφότεροι προέρχονται ἀπό τήν ἴδια δεξαμενή, δηλαδή τόν περίφημο «γερμανο-ρωμαϊκό» πολιτισμό. Σύμφωνα μέ τόν Ρῶσο πρίγκιπα, ὁ ὑπερβατικός χαρακτήρας αὐτοῦ τοῦ τύπου πολιτισμοῦ ἀναπόφευκτα ὁδηγεῖ στήν ἀποδοχή κάποιας ἰμπεριαλιστικῆς δυναμικῆς, πού ἀργά ἤ γρήγορα παρεμβαίνει στήν γενική συμπεριφορά τοῦ ἐν λόγῳ πολιτισμοῦ.
Ὁ Τρουμπετσκόι ἐπεκτείνει τήν σκέψη του, θεωρώντας ὅτι ὁ δυτικός (γερμανο-ρωμαϊκός) πολιτισμός, μέ τόν ἀκραῖο ἐγωκεντρισμό του, ὁδεύει πρός μία οὐσιαστική πολιτισμική, ἀλλά καί φυλετική ἀπομόνωση, ἀφοῦ στά θεμέλιά του βρίσκεται ἡ πεποίθηση ὅτι αὐτός ἀποτελεῖ τό λίκνο τοῦ πανανθρώπινου πολιτισμοῦ, τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τέχνης. Κατ’ αὐτόν τόν τρόπο δημιουργεῖται τό βασικό δυτικό σχῆμα-δόγμα πού ἐμπεριέχεται στήν φράση: ὁ δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός εἶναι ἀναπτυγμένος σέ σχέση μέ τόν πολιτισμό τῆς Ἀνατολῆς, πού εἶναι καθυστερημένος.
Ὁ Ρῶσος στοχαστής ἐρευνᾶ ἄν πράγματι ὑφίσταται δυνατότητα ὁ δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός νά εἶναι τελειότερος καί πιό ἐξελιγμένος σέ σχέση μέ τούς ὑπόλοιπους πολιτισμούς τοῦ πλανήτη. Ὁ Τρουμπετσκόι πιστεύει πώς κάτι τέτοιο εἶναι ἀδύνατο, ἐφ’ ὅσον ὁ ἀνθρώπινος πολιτισμός εἶναι τόσο πολύμορφος καί πολύπλοκος, ὥστε νά μή δυνάμεθα ἐκ τῶν προτέρων νά βροῦμε τελείως ὅμοια πολιτισμικά συστήματα πού νά συγχωνεύονται μεταξύ τους. Μέ δυό λόγια, τά διαφορετικά συστατικά τῶν γηγενῶν πολιτισμῶν ὑψώνουν ἕνα ἀποφασιστικό ἐμπόδιο κατά ἑνός μερικοῦ ἤ ὁλικοῦ συγκρητισμοῦ. Ὑπ’ αὐτές τίς συνθῆκες δέν μποροῦμε καθόλου νά ἰσχυριστοῦμε ὅτι γιά τήν ἀνθρωπότητα ὁ γερμανο-ρωμαϊκός πολιτισμός εἶναι σημαντικότερος οἱουδήποτε ἄλλου.
Ὁ Τρουμπετσκόι εἶναι πεπεισμένος ὅτι ἡ Ρωσία δέν εἶναι μέρος τοῦ κόσμου ἐκείνου πού ἀποκαλεῖται Δύση καί, τό κυριότερο, οὐδέποτε θά δυνηθεῖ νά γίνει μέρος του. Ἡ Ρωσία, ὡς χώρα εὐρωπαϊκή καί συνάμα ἀσιατική, εἶναι ἡ πραγματική καρδιά τῆς Εὐρασίας. Ὅλα τά ἄλλα, καί εἰδικότερα ἡ τάση της νά προσχωρήσει στήν Εὐρώπη, ἀποτελοῦν μιμητικότητα χαμηλοῦ ἐπιπέδου, πιθηκισμός γιά τά μάτια τῆς Δύσης. Τά γεωγραφικά ὅρια τῆς Εὐρασίας συμπίπτουν κατά προσέγγιση μέ ἐκεῖνα τῆς Ρωσίας. Στίς ἀντιλήψεις τῶν εὐρασιανιστῶν ὁ εὐρωπαϊκός χῶρος ἐξαντλεῖται στά ὅρια τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης, τῆς ὁποίας οἱ γεωγραφικές συνθῆκες εἶναι ὠκεανικές, ἐνῶ ἡ Ἀνατολική Εὐρώπη εἶναι ἐκ φύσεως ἠπειρωτική, ἄρα αὐτή ἡ τελευταία εἶναι τελικά κομμάτι ὄχι τῆς Εὐρώπης, ἀλλά τῆς Ἀσίας. Δέν πρέπει ὅμως ἡ Εὐρασία νά ταυτίζεται μέ τήν Ἀσία. Τά ἐδάφη τῆς Εὐρασίας ὁριοθετοῦνται ἀπό τίς περιοχές τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης, τήν δυτική Σιβηρία, τίς πεδιάδες τοῦ Τουρκεστᾶν καί τά βουνά, τά ὁποῖα βρίσκονται στήν ἐν λόγῳ περιφέρεια ἀνατολικά, νοτιοανατολικά καί νότια.
Γιά τούς εὐρασιανιστές ἡ Εὐρώπη, ἡ Ἀσία καί ἡ Εὐρασία εἶναι κυρίως ὄροι γεωγραφικοί, «γεωγραφικοί κόσμοι», δηλαδή χῶροι πού χαρακτηρίζονται ἀπό γνωρίσματα γεωγραφικῆς φύσης. Ἡ Εὐρασία ἀποτελεῖται ἀπό χῶρο πού καλύπτει δάση, τοῦνδρες, στέπες καί ἐρήμους, ἐνῶ διασχίζεται ἀπό ποταμούς καί ὁροσειρές. Ἐνδεικτικό εἶναι ὅτι στήν ἐπικράτειά της δέν ὑπάρχει ἀνοικτή ἔξοδος στόν ὠκεανό καί λείπουν παντελῶς οἱ παράκτιες ζῶνες, χαρακτηριστικές της Δυτικῆς Εὐρώπης, τῆς Ἀνατολικῆς καί τῆς Νότιας Ἀσίας. Τό κλίμα τῆς Εὐρασίας δέν εἶναι θαλασσινό, ἀλλά ἠπειρωτικό, μέ ἀπότομες μεταβολές θερμοκρασίας ἀνάμεσα στό καλοκαίρι καί τόν χειμῶνα. Ἡ μορφή της αὐτή τῆς προσδίδει πλήρη γεωγραφική ἑνότητα καί τήν καθιστά διαφορετική καί ἀπό τήν Εὐρώπη καί ἀπό τήν Ἀσία.
Στήν βάση τῆς γεωπολιτικῆς θέσης τῶν εὐρασιανιστῶν, ὅπως αὐτή σχηματοποιήθηκε ἀπό τόν Σαβίτσκι, ὑπάρχει ἡ ἔννοια τοῦ ἀναπτυξιακοῦ περιβάλλοντος. Ὁ Σαβίτσκι θεωρεῖ ὅτι κάθε ἔθνος εἶναι ὀργανικά συνδεδεμένο μέ τό δικό του ἀποκλειστικό ἀναπτυξιακό περιβάλλον. Πρόκειται γιά τήν ἰδέα τοῦ «landschaft» (τό τοπίο ἤ περιβάλλον), πού εἶναι κεντρικῆς σημασίας τόσο γιά τόν εὐρασιανισμό, ὅσο καί ἀργότερα γιά τόν «ἀντιγραφέα» του, δηλαδή τήν δυτική γεωπολιτική. Ἡ ἐν λόγῳ ἰδέα τοῦ Σαβίτσκι μετατρέπει αὐτόματα τόν εὐρασιανισμό σέ «θεωρία τοῦ ἐδάφους». Σύμφωνα μέ τόν Σαβίτσκι, ὁ ὁρισμός τοῦ γεωγραφικοῦ χώρου, σέ ἀντίθεση μέ τόν γεωμετρικό, εἶναι ὄχι μόνο ποσοτικός, ἀλλά καί ποιοτικός. Ἡ κοινωνικοϊστορική ἐξέλιξη τῶν λαῶν λαμβάνει χώρα ὄχι ἐντός κάποιου ἄμορφου χώρου, ἀλλά ἐντός ἑνός μοναδικοῦ καί ἀνεπανάληπτου γεωγραφικοῦ περιβάλλοντος. Μέ τήν δική του γεωλογική δόμηση, κλίμα, ποιότητα ἐδάφους καί ἰδιάζουσα βλάστηση, τό γεωγραφικό περιβάλλον δύναται νά χωριστεῖ σέ διαφορετικές κατηγορίες. Οἱ λαοί, στόν κοινωνικοϊστορικό τους βίο, προσαρμόζονται σέ ὁρισμένο γεωγραφικό περιβάλλον καί μέ τήν σειρά του καί αὐτό προσαρμόζεται στίς ἰδιαιτερότητες ἑκάστου λαοῦ. Τό συμπέρασμα τοῦ Σαβίτσκι εἶναι πολύ σπουδαῖο γιά τήν ἐπιστήμη τῆς γεωπολιτικῆς: τό γεωγραφικό περιβάλλον καθορίζει τήν προσωπικότητα τῶν λαῶν. Ἄρα, ἀπό γεωγραφική ὀπτική γωνία, ὁ διαχωρισμός τοῦ Παλαιοῦ Κόσμου στά δυό (Εὐρώπη καί Ἀσία) δέν στέκει. Ὁ φυσικός διαχωρισμός, μέ γεωγραφικά κριτήρια, ξεχωρίζει ὄχι δυό, ἀλλά τρεῖς ἠπείρους, τήν Εὐρώπη, τήν Ἀσία καί τήν Εὐρασία, ἐφ’ ὅσον μέ αὐτόν τόν τρόπο διαφαίνονται τά ἀκριβή ἀναπτυξιακά περιβάλλοντα, τά ὁποῖα εἶναι διαφορετικά στόν ἕκαστο ἀπό τούς τρεῖς γεωγραφικούς χώρους.
Σύμφωνα μέ τούς εὐρασιανιστές, «χωρίς τόν ταταρισμό δέν θά ὑπῆρχε Ρωσία». Ὁ Σαβίτσκι πιστεύει ὅτι «ἡ Ρωσία εἶναι κληρονόμος τῶν μεγάλων Χάνηδων, συνεχίζοντας τό ἔργο τοῦ Τζένγκις Χάν καί τοῦ Ταμερλάνου καί συνενώνοντας τήν Ἀσία». Ὁ δέ Τρουμπετσκόι εἶναι τῆς γνώμης πώς «κάθε Ρῶσος πρέπει νά ἔχει συνείδηση ὅτι ἀνήκει ὄχι μόνον στόν ἄριο, ἀλλά καί στόν τουρανικό ἐθνοψυχολογικό τύπο, γιά νά δυνηθεῖ νά κατευθυνθεῖ πρός τήν προσωπική καί ἐθνική του αὐτογνωσία». Ἀπό τήν ἄλλη ὅμως πλευρά, ὁ Νικολάι Μπερντιάγεφ ἀσκεῖ κριτική στούς εὐρασιανιστές γιά τήν εἰσαγωγή τουρανικῶν στοιχείων στήν ρωσική ἀνθρωπολογική καί πνευματική ταυτότητα καί πιστεύει ὅτι ἐκεῖνοι προτιμοῦν φανερά τόν ἀμφίβολο πολιτισμό τοῦ Τζένγκις Χάν ἀπό τό χριστιανικό ἔργο τοῦ Ἁγίου Βλαδίμηρου τοῦ Βαπτιστοῦ...
Ὁ Λιέφ Γκουμιλιόφ, ὁ ἄνθρωπος πού ἀνέπτυξε περαιτέρω τήν εὐρασιανική θεωρία, μερικές δεκαετίες μετά τό πέρασμα τοῦ πρώτου εὐρασιανικοῦ πνευματικοῦ ρεύματος, θεμελιώνοντας τόν νεοευρασιανισμό, πιστεύει ἐπίσης ὅτι ὁ ρωσικός λαός ἔχει μέχρι ἑνός σημείου τουρκομογγολικῆ καταγωγή. Εἶναι δέ κατηγορηματικά ἐνάντιος στήν εὐρωκεντρική θέση περί τοῦ δῆθεν βάρβαρου ταταρομογγολικοῦ ζυγοῦ καί περί τῆς προαιώνιας ἀντιπαλότητας νομαδικῆς Στέπας καί ἀγροτικοῦ Δάσους. Κεντρική θέση στήν θεωρία τοῦ Γκουμιλιόφ καταλαμβάνει ἡ ἰδέα τοῦ πασιοναρισμοῦ. Κατά τόν στοχαστή, οἱ πασιοναρικές ὠθήσεις εἶναι ἐκεῖνες ἀκριβῶς πού ὁρίζουν τούς ρυθμούς τῆς Εὐρασίας. Αὐτές οἱ ὠθήσεις προσέδωσαν τό «ἱστορικό προβάδισμα» στήν μία ἤ τήν ἄλλη ἐθνοτική ὁμάδα τοῦ χώρου στίς διάφορες περιόδους διαμόρφωσης αὐτῆς τῆς μεγαηπείρου, τῆς Εὐρασίας.
Ὁ Γκουμιλιόφ θεωρεῖ πώς οἱ διαφορές μεταξύ τῶν ἐθνῶν δέν καθορίζονται ἀπό χαρακτηριστικά, ὅπως ἡ «κουλτούρα», ἡ «ἱκανότητα παραγωγῆς» καί ἄλλα παρόμοια. Τά ἔθνη διαφοροποιοῦνται ἀνάμεσά τους μέ βάση τό στερεότυπό της συμπεριφορᾶς τους. Στό ἔθνος, σέ ἀντίθεση μέ τήν κοινωνία, λειτουργοῦν ὄχι συνειδητές ἀποφάσεις, ἀλλά αἰσθήσεις καί συμβατικές ἀντιδράσεις. Ὅπως ὁ ἄνθρωπος, ἔτσι καί τό ἔθνος προσαρμόζεται στό γεωγραφικό καί τό διεθνικό περιβάλλον. Ἔτσι τό κάθε ἔθνος χαρακτηρίζεται ἀπό τόν πασιοναρικό παράγοντα («παράγων Χ»). Ὁ παράγοντας αὐτός ἔχει τήν ἀρχική του ὤθηση ὡς «πλήρης ἄνθηση», ὕστερα περνᾶ στήν «ἤρεμη φάση» καί, στό τέλος, στήν «φάση τῆς μνήμης». Αὐτά τά τρία στάδια – ἀκμή, πτώση, θάνατος – χαράζουν τήν ζωή τοῦ ἔθνους.
Η ΕΥΡΑΣΙΑ ΣΤΑ ΔΥΤΙΚΑ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Ὁλόκληρη ἡ δυτική γεωπολιτική καί γεωστρατηγική πλατφόρμα εἶναι καρπός τῆς ρωσικῆς (εὐρασιανικῆς) γεωπολιτικῆς ἐπιστημονικῆς σχολῆς, ἀνεξάρτητα μέ τό ἄν γίνεται λόγος γιά τόν Χάλφορντ Μακίντερ, τήν ἐξωτερική πολιτική τοῦ Γ΄ Ράιχ ἤ τήν διπλωματία τῶν ΗΠΑ τοῦ τέλους τοῦ Κ΄ καί τῶν ἀρχῶν τοῦ ΚΑ΄ αἰώνα. Τά ἀποτελέσματα τῶν ἐργασιῶν τῶν εὐρασιανιστῶν ἔχουν κεντρική θέση στήν φιλοσοφία τῶν γεωπολιτικῶν ἀναλυτῶν τῆς Δύσης. Τό ἐπίκεντρο αὐτῶν τῶν δυτικῶν συστημάτων εἶναι ἡ Εὐρασία καί ἀκριβέστερα τό ἀκόλουθο ἀξίωμα: «Ἡ Εὐρασία εἶναι τό κέντρο τοῦ κόσμου. Ὅποιος ἐλέγχει τό κέντρο τοῦ κόσμου, αὐτός ἐλέγχει καί τόν ἴδιο τόν κόσμο»!
Πρῶτος ὁ Χάλφορντ Μακίντερ στήν ἀνάλυσή του «Ὁ γεωγραφικός ἄξονας τῆς ἱστορίας» (1904) στρέφει τήν προσοχή του ἰδιαιτέρως στήν Εὐρασία, ὁρίζοντας τήν ὡς «heartland», καρδιά τῆς Γῆς. Κατ’ αὐτόν, οἱ εὐρασιατικές περιοχές μέ ἠπειρωτικό καί ἀρκτικό ὑδάτινο σύστημα, εἶναι ἀσύγκριτα δυσκολότερα προσιτές, ἐφ’ ὅσον οἱ μοναδικές ἀρτηρίες ἐπικοινωνίας, δηλαδή οἱ ποταμοί, χάνονται στό ἠπειρωτικό ἐσωτερικό ἤ στόν Βόρειο Παγωμένο Ὠκεανό, πού εἶναι ἀπρόσιτος στήν ναυσιπλοΐα. Πέραν αὐτοῦ, ἡ μακρά ἀπόσταση ἀπό τίς θερμότερες ὠκεάνειες ἀκτές καθορίζει τό ξηρό καί ἀκατάλληλο γιά τήν γεωργία κλίμα. Ὁ Μακίντερ προσδίδει ἰδιαίτερη σημασία στήν σύγκρουση κατά τό παρελθόν ἀνάμεσα στούς νομάδες καί τούς πολιτισμούς τῶν γεωργῶν. Στήν συνεχῆ πίεση τῆς ἐνδοχώρας βλέπει ἕνα ἀπό τά βασικά ἐλατήρια τῆς παγίωσης τῶν περιφερειακῶν κρατῶν. Ἡ κατεύθυνση τῶν νομαδικῶν ἐπιδρομῶν κινεῖται παραπλεύρως τῆς νότιας περιφέρειας τοῦ heartland, λές καί περιστρέφεται γύρω ἀπ’ αὐτήν, ὅπως γύρω ἀπό ἕναν ἄξονα καί γι’ αὐτόν τόν λόγο ὁ Μακίντερ ὁρίζει τήν «καρδιά τῆς Γῆς» ὡς «ἄξονα τῆς ἱστορίας» («pivot of history»).
Οἱ βασικότερες ἰδέες τῆς ἀντίληψης τοῦ Μακίντερ εἶναι οἱ ἀκόλουθες: α. Οἱ γεωγραφικοί παράγοντες ἐπενεργοῦν ἄμεσα στήν πορεία τῶν ἱστορικῶν ἐξελίξεων. β. Ἡ γεωγραφική θέση σέ μεγάλο βαθμό καθορίζει τήν δύναμη ἤ τήν ἀδυναμία τοῦ κράτους. γ. Ἡ τεχνική πρόοδος μεταλλάσσει τό γεωγραφικό «περιβάλλον διαβίωσης» τοῦ κράτους καί θετικά ἤ ἀρνητικά ἐπιδρᾶ στήν ἐν δυνάμει ἰσχύ του. δ. Ἡ Εὐρασία εἶναι τό κέντρο τῶν πλανητικῶν πολιτικῶν ἐξελίξεων.
Ὁ γεωπολιτικός χάρτης τοῦ κόσμου κατά τόν Μακίντερ ἀποτελεῖται ἀπό τρία κύρια σημεῖα: α. Τήν ἀξονική ζώνη (pivot area), δηλαδή τήν heartland ἤ Εὐρασία. β. Τήν ἐξωτερική ἡμισέληνο (outer crescent), δηλαδή τίς ὠκεανικές δυνάμεις ὅπως οἱ ΗΠΑ, ἡ Ἀγγλία καί ἡ Ἰαπωνία. γ. Τήν ἐσωτερική ἡμισέληνο (inner crescent), ἡ ὁποία βρίσκεται στό μέσο τῶν δυό προηγούμενων καί εἶναι ἠμιηπειρωτική καί ἠμιωκεάνια.
Ὁ κύριος γεωπολιτικός στοχαστής τοῦ ἐθνικοσοσιαλιστικοῦ κόμματος τῆς Γερμανίας, ὁ στρατηγός Κάρλ Χάουσχοφερ, θέτει ἐπίσης τήν Εὐρασία στό κέντρο τῆς δικῆς του γεωστρατηγικῆς θεωρίας. Θεωρεῖ ὅτι στόν κόσμο ὑφίστανται περιοχές ἐξαιρετικά στρατηγικές, ὥστε ὅποιος δυνηθεῖ νά τίς κατακτήσει, θά κατακτήσει αὐτόματα ὁλόκληρο τόν κόσμο. Στό ἐπίκεντρο αὐτῆς τῆς σκέψης ὁ Χάουσχοφερ θέτει τήν σπουδαιότερη περιοχή-κλειδί τῆς Γῆς: τήν Εὐρασία. Κεντρική θέση στήν θεωρία τοῦ Χάουσχοφερ καταλαμβάνει ἡ ἰδέα τοῦ Μεγάλου Χώρου, ἡ ὁποία ξεκίνησε ἀπό τήν ἑξῆς σκέψη: τά θαλάσσια κράτη τείνουν νά πνίξουν τίς ἠπειρωτικές χῶρες, ὅπως ὁ βόας πνίγει τό θύμα του. Γι’ αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο οἱ τελευταῖες νά ὀργανώσουν τόν δικό τους Μεγάλο Χῶρο, ἀκριβῶς ὅπως πράττουν καί οἱ θαλάσσιες. Ἀπό τήν ἰδέα τοῦ Χάουσχοφερ γιά τόν Μεγάλο Χῶρο προέρχονται δυό πολύ βασικές θέσεις τοῦ ἐθνικοσοσιαλισμοῦ: ἡ θέση τοῦ ζωτικοῦ χώρου (Lebensraum) καί ἡ θέση τῆς ἐξόρμησης πρός Ἀνατολᾶς (Drang nach Osten). Ἀκριβῶς αὐτές ἀποτέλεσαν τά σημαντικότερα γεωπολιτικά ὄπλα τοῦ ἐθνικοσοσιαλισμοῦ καί ἴσως τήν αἰτία τοῦ 2ου παγκοσμίου πολέμου.
Τά σύγχρονα γεωπολιτικά δυτικά συστήματα, ὅπως ἡ Νέα Τάξη Πραγμάτων, συνεχίζουν νά θεωροῦν ὅτι τό γεωπολιτικό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητας παίζεται στήν Εὐρασία. Ὁ κυριότερος ἰδεολόγος τῆς Νέας Τάξης Πραγμάτων καί τοῦ σύγχρονου ἀτλαντισμοῦ εἶναι ὁ Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, ὁ ὁποῖος ἤδη τό 1986 στήν ἀνάλυσή του «Τό σχέδιο τοῦ παιχνιδιοῦ» χαρακτηρίζει τόν ἀνταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ καί Σοβιετικῆς Ἕνωσης ὡς γεωπολιτικό ἀγώνα γιά τόν ἔλεγχο τῆς Εὐρασίας. Στήν εἰσαγωγή τοῦ βιβλίου του «Ἡ μεγάλη σκακιέρα» (1997) ἐκθέτει τόν βασικό γεωπολιτικό κανόνα ὡς ἑξῆς: «Ἡ Εὐρασία εἶναι τό κέντρο τοῦ κόσμου καί ὅποιος ἐλέγχει τήν Εὐρασία, ἐλέγχει τόν κόσμο»...
Κοντολογίς, ἡ Εὐρασία εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἤπειρος τῆς ὑδρογείου σφαίρας καί εἶναι ἀποφασιστικῆς σημασίας γιά τίς γεωπολιτικές ἐξελίξεις. Ἡ δύναμη, ἡ ὁποία θά ἐπετύγχανε νά ἐλέγξει τήν Εὐρασία θά ἤλεγχε ταυτόχρονα καί τίς δυό ἀπό τίς τρεῖς πλέον ἐξελιγμένες καί οἰκονομικᾶ παραγωγικές περιοχές τοῦ πλανήτη. Ὁ ἔλεγχος τῆς Εὐρασίας ὁδηγεῖ σχεδόν αὐτόματα στήν κυριαρχία ἐπί τῆς Ἀφρικῆς, μετατρέποντας τό δυτικό ἠμισφαίριο καί τήν Ὠκεανία σέ γεωπολιτική περιφέρεια τῆς κύριας ἠπείρου τοῦ κόσμου.
Η ΕΥΡΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑ΄ ΑΙΩΝΑ
Στό κλασικό του ἔργο «1984» ὁ Τζώρτζ Ὄργουελ μέ πολύ σαφήνεια ἀναφέρει ὅτι στήν ἐπιφάνεια τῆς Γῆς ὑπάρχουν τρία ὑπερκράτη: ἡ Εὐρασία, ἡ Ὠκεανία καί ἡ Ἀνατολασία. Τό ἀπόσπασμα ἀπό τό «1984» πού ἀκολουθεῖ εἶναι πράγματι ἐντυπωσιακό: «Ἡ Εὐρασία καλύπτει ὅλο τό βόρειο τμῆμα τοῦ εὐρωπαϊκοῦ καί τοῦ ἀσιατικοῦ ὄγκου, ἀπό τήν Πορτογαλία ὡς τόν Βερίγγειο Πορθμό. Ἡ Ὠκεανία καλύπτει τίς δυό Ἀμερικές, τά νησιά τοῦ Ἀτλαντικοῦ, συμπεριλαμβανομένων τῶν Βρετανικῶν νήσων, τήν Αὐστραλασία καί τό νότιο μέρος τῆς Ἀφρικῆς. Ἡ Ἀνατολασία, τό πιό μικρό ἀπό τά προηγούμενα τμήματα καί μέ μεταβλητά δυτικά σύνορα, καλύπτει τήν Κίνα καί χῶρες πού βρίσκονται νοτίως αὐτῆς, τά Ἰαπωνικά νησιά καί μεγάλο, ἀλλά μή σταθερό, τμῆμα τῆς Μαντζουρίας καί τοῦ Θιβέτ».
Ἀπό αὐτό τό ἐκπληκτικό γιά τόν σύγχρονο ἀναγνώστη ἀπόσπασμα – νά μή λησμονοῦμε ὅτι ὁ Ὄργουελ ἐξέδωσε τό «1984» τό ἔτος 1949 – ἐξάγεται τό σαφές συμπέρασμα πώς ὁ κόσμος τοῦ ΚΑ΄ αἰώνα δέν θά εἶναι ὁ κόσμος τῆς παγκοσμιοποίησης, ἀλλά τῆς τριγωνικῆς γεωστρατηγικῆς: Εὐρασία (Ἐνδιάμεση Περιοχή ἤ Heartland), Ὠκεανία (Ἀτλαντισμός, θαλάσσιες δυνάμεις) καί Ἀνατολασία (Κινεζικός κόσμος καί Τρίτος Κόσμος). Ὡς προοπτική μποροῦμε νά ἀναπτύξουμε τήν ὀργουελική σκέψη κατά τόν ἀκόλουθο τρόπο, διαχωρίζοντας τίς τρεῖς ὑπερδυνάμεις τοῦ πλανήτη ὡς ἑξῆς: α. Εὐρασία, πού περιλαμβάνει τήν Εὐρώπη χωρίς τήν Μεγάλη Βρετανία, σύν τήν Ρωσία. β. Ὠκεανία, πού περιλαμβάνει τίς ΗΠΑ, τήν Μεγάλη Βρετανία, τόν Καναδά, τό Ἰσραήλ, τήν Αὐστραλία, τήν Νέα Ζηλανδία, τήν Νότια Ἀφρική καί τήν Ἰαπωνία. γ. Ἀνατολασία, πού περιλαμβάνει τήν Ἀσία χωρίς τό Ἰσραήλ καί τήν Ἰαπωνία, τήν Ἀφρική χωρίς τήν Νότια Ἀφρική καί τήν Λατινική Ἀμερική (δηλαδή τόν Τρίτο Κόσμο). Αὐτή ἡ προοπτική προσδίδει στήν Εὐρασία ἐκ νέου τήν σημασία τοῦ κέντρου τοῦ πλανήτη (πολιτισμικοπολιτική καί γεωγραφική Ἐνδιάμεση Περιοχή) καί μηδενίζει τήν ἰδέα τῆς παγκοσμιοποίησης (ἕνας κόσμος, ἕνας πολιτισμός, μία θρησκεία), μετατρέποντάς την μέ τήν σειρά της σέ παγκόσμια οὐτοπία.
Ο ΕΥΡΑΣΙΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ
Στόν πλέον ἀνύποπτο χρόνο, μεσούσης τῆς κυριαρχίας στόν εὐρασιατικό χῶρο τοῦ ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ καί τῆς ΕΣΣΔ, ἀναβίωσε ξαφνικά στούς ἀκαδημαϊκούς κύκλους ἡ λησμονημένη θεωρία τοῦ εὐρασιανισμοῦ. Δέν ἦταν ὅμως καί τόσο ἀνύπαρκτος ἐπί σοβιετικῆς αὐτοκρατορίας: Ὁ εὐρασιανισμός τῆς Ρωσίας, πού ἔχει τίς ρίζες του στό κλασικό ἔργο «Ρωσία καί Εὐρώπη» τοῦ Ν. Ντανιλιέφσκι καί πού γνώρισε τήν ἀκμή του κατά τήν δεκαετία τοῦ 1920 ἀπό τόν κύκλο διανοουμένων τῶν Ν. Τρουμπετσκόι, Π. Σαβίτσκι καί ἄλλους, ἀποτέλεσε στήν οὐσία τήν βασική παράμετρο ἐξωτερικῆς πολιτικῆς τοῦ σταλινισμοῦ, ὅσο καί ἄν τοῦτο ἠχεῖ παράδοξα.
Ἡ τραγικότητα τῆς περίπτωσης τοῦ Στάλιν, ἡγέτη τῆς κεντρικῆς Εὐρασίας γιά τρεῖς δεκαετίες, βρίσκεται στό γεγονός ὅτι δέν κατανόησε πώς τό ὅλο πολιτικό-γεωστρατηγικό τοῦ σύστημα ἐξυπηρετοῦσε τήν προοπτική ἐνοποίησης τῆς Εὐρασίας· κατέστη λοιπόν ὁ σταλινικός σοσιαλισμός ἕνα εἶδος ἰδιόμορφου εὐρασιανισμοῦ. Ἴσως ἐάν ὁ Στάλιν συνελάμβανε τό κεντρικό νόημα τῆς θέσης τῆς Ρωσίας στήν εὐρασιατική ἤπειρο, σέ συνάρτηση μέ τίς εὐρασιατικές ἐπίσης δυνάμεις τῆς Γαλλίας, τῆς Γερμανίας καί τῆς Κίνας, ἡ πορεία τοῦ κόσμου νά ἦταν σήμερα ἐντελῶς διαφορετική.
Παρ’ ὅλα αὐτά, καί μόνο τό γεγονός τῆς κεντρικῆς θέσης τοῦ εὐρασιανισμοῦ στήν γενική σταλινική θεώρηση ἀποδεικνύει – πέραν τοῦ ἱστορικοῦ παραλόγου της ἀντίθεσης τῶν εὐρασιανιστῶν τῆς δεκαετίας τοῦ 1920 πρός τόν σταλινισμό καί τῆς δίωξής τους ἀπ’ αὐτόν – ὅτι ἡ εὐρασιανική ἰδέα θριάμβευσε καί μέσα στίς συνθῆκες τοῦ ψυχροῦ πολέμου, ὁριοθετώντας τόν σοβιετικό ἠπειρωτισμό ἀπέναντι στόν ἀμερικανικό ἀτλαντισμό. Δέν εἶναι λοιπόν διόλου τυχαῖο πώς μέ τήν διάλυση τοῦ τότε εὐρασιανικοῦ κινήματος, πλεῖστα μέλη τοῦ προσχώρησαν ἀμέσως στόν σταλινικό κομμουνισμό.
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΓΚΟΥΜΙΛΙΟΦ ΣΤΗΝ ΝΕΚΡΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΑΣΙΑΝΙΣΜΟΥ
Μετά τόν θάνατο τοῦ Στάλιν καί τήν ἐποχή τῆς ἀποσταλινοποίησης τῆς ΕΣΣΔ – ἡ ὁποία ἔθεσε τίς βάσεις γιά τήν διάλυσή της ἔπειτα ἀπό μερικές δεκαετίες – αὐτός πού πρόβαλλε ἐκ νέου τόν εὐρασιανισμό ἦταν ὁ ἐθνογράφος καί γεωγράφος Λιεφ Γκουμιλιόφ. Καθοριστική γιά τήν ἀναγέννηση τοῦ εὐρασιανισμοῦ ὑπῆρξε ἡ συνάντηση καί ἡ γνωριμία τοῦ Γκουμιλιόφ μέ τόν ἴδιο τόν Σαβίτσκι τό 1966. Ἤδη, οἱ τελευταῖοι του πρώτου εὐρασιανισμοῦ, ὁ Πιοτρ Σαβίτσκι καί ὁ Γκεόργκι Βερνάντσκι, παρακολουθοῦσαν προσεκτικά τίς δημοσιευμένες ἐργασίες τοῦ Γκουμιλιόφ, διακρίνοντας σ’ αὐτές τήν δυναμική του εὐρασιανισμοῦ.
Γεννήθηκε ἔτσι σταδιακά αὐτό πού γρήγορα ἐπονομάσθηκε νεοευρασιανισμός, τό ὁποῖο καί ἀποτέλεσε συμπαγῆ ἐπιστημονική θεωρία, μέ πρωτοτυπίες, ὅπως ἡ καινοτόμος θέση τοῦ Γκουμιλιόφ περί πασιοναρισμοῦ. Μέ τίς μελέτες τοῦ τελευταίου ἔγινε φανερό ὅτι ὁ εὐρασιανισμός εἶχε εἰσέλθει σέ μία νέα φάση, πού συμβατικά μποροῦμε νά χαρακτηρίσουμε ὡς μεταβατική καί πού προετοίμασε τό ἰδεολογικό ἔδαφος γιά τήν μελλοντική ἐξέλιξη τοῦ εὐρασιανισμοῦ. Ἡ προσφορά ἑπομένως τοῦ Γκουμιλιόφ σέ μία ὕστερη πλανητική ἐπικράτηση τῆς Εὐρασίας θά καταγραφεῖ ὡς θεμελιώδης.
Ο ΝΕΟΕΥΡΑΣΙΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΙΔΗΡΟΥΝ ΠΑΡΑΠΕΤΑΣΜΑ
Ἡ πτώση τοῦ κομμουνιστικοῦ συστήματος στήν Σοβιετική Ἕνωση ἀπελευθέρωσε πολύ γρήγορα φυγόκεντρες καί ἄλλες δυνάμεις, πού ἐπί σειρά δεκαετιῶν ἐλλόχευαν ἐντός τῶν κρατικῶν δομῶν τοῦ σοβιετικοῦ ὑπερκράτους. Μέ τήν ἀνασυγκρότηση τῆς πλατφόρμας τοῦ εὐρασιανισμοῦ ἐμφανίσθηκε ἐπιτέλους καί ἡ ρωσική ἀντίδραση καί αὐτοάμυνα ἔναντι τῶν ἐπιστημονικῶν πορισμάτων τῶν ἐρευνητῶν τοῦ ἀμερικανικοῦ Πενταγώνου καί τῆς CIA, ὅπως οἱ Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι καί Σάμουελ Χάντινγκτον, τά βασικά στοιχεῖα τῶν ὁποίων ἦταν διαμορφωμένα τουλάχιστον ἀπό τήν δεκαετία τοῦ 1970.
Ἡ μή ἀντίδραση τῆς εὐρασιατικῆς ΕΣΣΔ στόν ἀμερικανικό σχεδιασμό γιά τήν Εὐρασία ὁδήγησε οὐσιαστικά στήν σοβιετική ἥττα, ἀφοῦ ἦταν σαφές πώς ἡ ἀδιαφορία τῆς Μόσχας ἔναντι τῆς τακτικῆς αὐτῆς τῶν ΗΠΑ σηματοδότησε τήν ἀπώλεια τό λιγότερο 10-15 πολύτιμων ἐτῶν, ὅπου τό ἀμερικανικό σύστημα ἀσφαλείας καί ἐξωτερικῶν ὑποθέσεων δροῦσε ἀνενόχλητο. Ἡ ἐπικράτηση τοῦ ρηγκανισμοῦ τό 1980 ἔδωσε τήν χαριστική βολή στήν Σοβιετική Ἕνωση μέ τά γνωστά τραγικά ἀποτελέσματα...
Μετά τό 1989 ἡ ἐξάπλωση τοῦ νεοευρασιανισμοῦ ἦταν ραγδαία. Ἐκδόθηκαν ἔντυπα πού προωθοῦσαν τήν εὐρασιανική ἰδέα, ὅπως οἱ ἐφημερίδες День (Ἡμέρα) καί Завтра (Αὔριο) καί τό περιοδικό Элементы (Στοιχεῖα). Ὅλα αὐτά ἀποτέλεσαν τόν κεντρικό ἱστό τοῦ νεοευρασιανικοῦ ρεύματος, προβάλλοντας τίς ἐκπληκτικά ἐπίκαιρες ἀπόψεις τῶν Τρουμπετσκόι, Σαβίτσκι καί Γκουμιλιόφ. Τό ρεῦμα αὐτό πρέσβευε σαφῶς τήν ρωσική τάση πρός μία ἐθνική ἰδεοκρατία αὐτοκρατορικῆς ἠπειρωτικῆς κλίμακας.
Ἦταν ἐμφανής ἡ ἔντονη ἀντίθεση τῶν νεοευρασιανιστῶν στόν δυτικό καπιταλισμό-φιλελευθερισμό, μέ ταυτόχρονη ὑποστήριξη ἑνός στενά ἐθνοτικοῦ ἐθνικισμοῦ. Κεντρική τους θέση ἡ πάγια εὐρασιανική ἀρχή: ἡ Ρωσία ἀποτελεῖ τόν ἄξονα τοῦ γεωπολιτικοῦ Μεγάλου Χώρου. Ἀποστολή της στόν κόσμο ἡ δημιουργία τῆς πολυπόθητης αὐτοκρατορίας τοῦ εὐρασιατικοῦ σοσιαλισμοῦ, ἀντίστοιχου καί διαδόχου του βυζαντινοῦ προτύπου διακυβέρνησης διά τῆς ἄμεσης δημοκρατίας. Νά διευκρινισθεῖ πώς ὁ περίφημος νέος σοσιαλισμός τῶν νεοευρασιανιστῶν εἶναι σαφοῦς συντηρητικῆς χροιᾶς καί ἐντάσσεται στά πλαίσια τῆς ἰδεολογίας τοῦ τρίτου δρόμου, τοῦ ὁποίου παραλλαγές μποροῦμε νά συναντήσουμε σέ ἕνα φάσμα πού περιλαμβάνει τόσο τήν θεώρηση τοῦ κανταφικοῦ «Πράσινου Βιβλίου», ὅσο καί τόν ἰδιάζοντα παπανδρεϊκό πασοκισμό στήν Ἑλλάδα.
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΝΤΟΥΓΚΙΝ
Κορωνίδα τοῦ νεοευρασιανισμοῦ στήν σημερινή Ρωσία ἀποτελεῖ ἡ δράση καί τό συγγραφικό ἔργο τοῦ, γεννηθέντος στήν Μόσχα τό 1962, διδάκτορος φιλοσοφίας Ἀλεξάντρ Ντούγκιν, ἱδρυτή τό 1991 τοῦ περιοδικοῦ «Στοιχεῖα» καί θεωρητικοῦ της ρωσικῆς Νέας Δεξιᾶς. Ὁ Ντούγκιν συνέγραψε καί ἐξέδωσε τό βασικό ἔργο τῆς σύγχρονης ρωσικῆς γεωπολιτικῆς παραγωγῆς, ὑπό τόν τίτλο «Οἱ βάσεις τῆς γεωπολιτικῆς» τό 1997 καί ἐνῶ εἶχαν ἤδη ἐπανεκδοθεῖ ἤ ἐπανεκδίδονταν τά ἔργα τῶν πατριαρχῶν τοῦ εὐρασιανισμοῦ, μεταξύ 1993 καί 1997. Ὁ Ντούγκιν, σύμβουλος σήμερα τοῦ προέδρου Πούτιν, εἶναι ἐκ τῶν ἡγετῶν τοῦ Κοινωνικοῦ Πολιτικοῦ Κινήματος «Εὐρασία», μαζί μέ προσωπικότητες, ὅπως ὁ ἀνώτατος μουφτής τῆς Ρωσίας, Ταλγκάτ Ταντζούτιν καί ὁ Πιοτρ Σουσλόφ, κινητήριος μοχλός τοῦ σχηματισμοῦ. Οὐσιαστικά, ὁ Ντούγκιν εἶναι ἕνας ἀπό τούς χαράκτες τῆς σύγχρονης ρωσικῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς, τοῦ ἀποκαλούμενου δόγματος «Πούτιν», πού ὡς τελικό στόχο ἔχει θέσει τήν ἐπανάκτηση τῆς ἀξιοπρέπειας καί ὑπερηφάνειας τοῦ ρωσικοῦ λαοῦ, μέ τήν ἐπανασύσταση τῆς νέας Σοβιετικῆς Ἕνωσης, ἡ ὁποία, πέραν τῆς Ρωσίας, θά περικλείει τά ἀνεξάρτητα σήμερα κράτη τοῦ «ἐγγύς ἐξωτερικοῦ», ὅπως ἡ Λευκορωσία καί ἡ Οὐκρανία.
Τό πολιτικό αὐτό κίνημα δέν ἀποκλείεται – σύμφωνα καί μέ δείγματα δημοσκοπήσεων – νά καταλάβει κάποτε τήν πρώτη θέση σέ μελλοντικές γενικές ἐκλογές στήν Ρωσική Ὁμοσπονδία. Τό πολιτικό κόμμα «Εὐρασία» - διότι τέτοια εἶναι ἡ νομική του ὑπόσταση – εἶναι γνήσιο γέννημα-θρέμμα τῆς Ἐνδιάμεσης Περιοχῆς καί ἀποδέχεται τήν ἁρμονική συμβίωση τῆς ὀρθόδοξης καί τῆς ἰσλαμικῆς κουλτούρας. Πρόκειται δηλαδή γιά πολιτικό ἐργαστήριο, τά πορίσματα τοῦ ὁποίου λαμβάνει σοβαρά ὑπ’ ὄψιν του ὁ πρόεδρος Πούτιν. Οἱ βασικές ἰδέες τοῦ Ντούγκιν ἀκολουθοῦν πιστά τήν παλαιά εὐρασιανική παράδοση καί εἶναι σέ γενικές γραμμές οἱ κάτωθι:
α. Ὁ νεοευρασιανισμός εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου βασισμένος ἐπάνω στόν εὐρασιανισμό τῶν Τρουμπετσκόι-Σαβίτσκι· πρόκειται γιά τό tertium datur («οὔτε τό ἕνα οὔτε τό ἄλλο»), θεμελιώδης φόρμουλα πού μᾶλλον συμπληρώνει ἀφ’ ἑνός τόν χαρακτηρισμό γιά τούς νεοευρασιανιστές ὡς «ὀρθόδοξοι μπολσεβίκοι» καί ἀφ’ ἑτέρου τόν παραλληλισμό τους μέ τούς ἰδεολόγους τῆς «συντηρητικῆς ἐπανάστασης» στήν Γερμανία.
β. Τό ρωσικό ἔθνος προσδιορίζεται πράγματι ἀπό αὐτό πού ὁ Τρουμπετσκόι εἶχε χαρακτηρίσει ὡς ἡ «συνθετική φύση» του καί ἀποτελεῖται ἀπό δυό βασικούς ἀνθρωπολογικούς τύπους, τόν ἄρειο σλαβισμό καί τά τουρανικά ἔθνη. Ἀπό τά ἐν λόγῳ δυό στοιχεῖα δημιουργήθηκε ἡ ὄντως μοναδική σύνθεση τοῦ ρωσικοῦ λαοῦ.
γ. Τό ρωσικό ἔθνος εἶναι φορέας μίας μεγάλης ἀποστολῆς στόν πλανήτη, τῆς ἐνοποίησης τῆς Εὐρασίας, μέ τό δικό της ἰδιόμορφο πολιτικό-κοινωνικό σύστημα, πού θά ἀπορρίπτει τήν καπιταλιστική Δύση, μέ ὅλα της τά παράγωγα: οἰκονομικά, πολιτισμικά, πολιτικά κ.ἅ.
δ. Εἰδικά στίς νεωτερικές συνθῆκες (Νέα Ἐποχή), ὁ ὅρος «Εὐρασία» ἀποκτᾶ καθαρά γεωπολιτική ἔννοια. Ἡ Εὐρασία ἀντιπροσωπεύει τήν ἠπειρωτική γεωπολιτική ἀρχή, σέ ἀντίθεση μέ τόν ὠκεάνειο ἀτλαντικό πολιτισμό, πού ἐκφράζεται ἐδῶ καί τουλάχιστον ἕναν αἰώνα ἀπό τούς Ἀγγλοσάξωνες.
ε. Ἡ παγκοσμιοποίηση δέν εἶναι τελικά παρά μία μονοπολική ἀτλαντική ἐπικράτηση, πού προωθεῖ τό ἀμερικανικό μοντέλο σέ τομεῖς ὅπως ὁ κοινωνικο-οικονομικός καί πολιτικός, μέ συνέπεια τόν ἀμερικανικό ἔλεγχο ἐπί τοῦ τρόπου ζωῆς ὅλων τῶν λαῶν τῆς Γῆς. Ὁ νεοευρασιανισμός εἶναι φυσικά ἀρνητικός σ’ αὐτήν τήν παγκοσμιοποίηση, χωρίς ὅμως αὐτό νά σημαίνει τό κλείσιμό του ἤ τήν περιθωριοποίησή του σέ ἰδέες καί πρακτικές ἀπομόνωσης.
Τόν Ντούγκιν ἀπασχολεῖ πολύ καί τό ζήτημα τοῦ σλαβικοῦ κόσμου. Ὁ ἴδιος διαχωρίζει τόν σλαβισμό σέ Εὐρασιάτες καί σέ Εὐρωπαίους Σλάβους, οἱ ὁποῖοι ἀντιστοιχοῦν σέ δυό πολιτισμικές ζῶνες, ξεχωριστές ἡ μία ἀπό τήν ἄλλη, καί πού ἔχουν διασώσει σέ διαφορετικό βαθμό ὁ καθένας τήν σλαβική ταυτότητα. Οἱ Σλάβοι τῆς Ἀνατολῆς, οἱ ὁποῖοι εἶναι ὀρθόδοξοι χριστιανοί, ἔχουν συνδέσει τό πεπρωμένο τους μέ τό Βυζάντιο καί ἀποτελοῦν τόν ἄξονα ἰσχύος τῆς Εὐρασίας. Ἀντίθετα, οἱ Σλάβοι τῆς Κεντρικῆς Εὐρώπης ὑπάγονται στήν σφαίρα ἐπιρροῆς τῶν ρωμαιοκαθολικῶν καί ἐξελίσσονται μέσα στά πλαίσια τῆς Δύσης καί συγκεκριμένα στήν περιφέρειά της. Μέχρι καί ἡ κρατική τους δόμηση δέν εἶναι παρά ἀντιγραφή αὐτῆς τῆς Δύσης, κυρίως τῆς Γαλλίας καί τῆς Βρετανίας.
ΑΛΛΕΣ ΡΩΣΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΕΥΡΑΣΙΑΝΙΣΜΟΥ
Ἕνας κομμουνιστής ἡγέτης πού – ἀντίθετα ἀπό τόν Στάλιν – δέν κρύβει τήν εὐρασιανική του ἰδεολογία, εἶναι ὁ ἀρχηγός τοῦ Κομμουνιστικοῦ Κόμματος Ρωσικῆς Ὁμοσπονδίας, Γκενάντιϊ Ζιουγκάνοφ. Ὑπάρχει στήν βουλγαρική γλώσσα μία συλλογή κειμένων τοῦ Ζιουγκάνοφ, πού ἐξεδόθη πρίν ἀπό μερικά χρόνια, ὑπό τόν τίτλο «Νά καταλάβεις τήν Ρωσία». Σ’ αὐτό τό βιβλίο ὑπάρχει πλήρης καταγραφή τῶν εὐρασιανικῶν τοποθετήσεων τοῦ Ζιουγκάνοφ, σέ ἀπόλυτο συγχρονισμό μέ τίς ἀπόψεις τοῦ Ντούγκιν καί τῶν νεοευρασιανιστῶν. Κεντρικός ἱστός τῆς εὐρασιανικῆς ἰδεολογίας τοῦ Ζιουγκάνοφ εἶναι ἡ θέση του ὅτι ὁ αὐριανός κόσμος ὀφείλει νά εἶναι ἰσόρροπος, χωρίς τήν ἀπόλυτη κυριαρχία κάποιας ὑπερδύναμης. Γιά νά ἐπιτευχθεῖ ὅμως αὐτή ἡ ἰσορροπία δυνάμεων – πού ὁ Ντούγκιν χαρακτηρίζει εὔστοχα ὡς «παγκοσμιοποίηση τῶν πλείστων πόλων» - εἶναι ἀναγκαῖες κάποιες προϋποθέσεις πού ξεκινοῦν ἀπό τήν ἀπόρριψη τῆς παγκόσμιας μονολιθικῆς οὐτοπίας καί καταλήγουν στήν γεωπολιτική ἰσορροπία τοῦ Μεγάλου Χώρου.
Σ’ αὐτήν τήν περιοχή, πού δέν μπορεῖ νά εἶναι ἄλλη ἀπό τήν Εὐρασία, ὁ ἄξονας περιστροφῆς θά εἶναι ἕνα ἑνιαῖο εὐρασιατικό πολιτισμικό καί ἐθνοενωτικό κέντρο δυνάμεως πού θά ἐξασφαλίζει ὡς ἐγγυητής τά νόμιμα συμφέροντα ὅλων τῶν κρατῶν καί τῶν λαῶν, μικρῶν καί μεγάλων. Σύμφωνα μέ τόν Ζιουγκάνοφ, αὐτός ὁ ἐγγυητής θά μποροῦσε νά εἶναι ἡ Ρωσία, ἐφ’ ὅσον αὐτή συντίθεται ἀπό μεγάλες ἀρχαῖες πνευματικές παραδόσεις καί εἶναι δημιουργός της πρωτοπόρας σοβιετικῆς λαοκρατίας.
Εὐρασιανική εἶναι καί ἡ τοποθέτηση τοῦ ἀρχηγοῦ τοῦ Φιλελεύθερου Δημοκρατικοῦ Κόμματος Ρωσίας, Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκι. Ὁ νεοευρασιανισμός τοῦ παρουσιάζεται στίς σελίδες τοῦ βιβλίου του «Τό τελευταῖο ἅλμα στόν Νότο», στό ὁποῖο ὑποστηρίζει ἀνοιχτά τόν μεγακρατικό σχεδιασμό γιά μία Ρωσία πού θά ἐπεκταθεῖ νοτίως, μέ ἀπώτερο στόχο τήν ἔξοδο στόν Ἰνδικό Ὠκεανό. Πρόκειται γιά τό σχέδιο «Ἀνακόντα», πού θά σημάνει μία νέα εὐρασιατική αὐτοκρατορία μέ κυριαρχία στόν χῶρο τῆς Εὐρασίας, ἕως καί τήν χερσόνησο τῆς Ἰνδοκίνας. Ἄλλωστε, τόσο ἀπό τήν πολιτική τοῦ δραστηριότητα, ὅσο καί ἀπό τό θεωρητικό του ἔργο, συνεπάγεται πώς ἡ ἰδεολογία τοῦ Ζιρινόφσκι εἶναι αὐτή τῆς τρίτης ἰδεολογίας.
Ο ΝΕΟΕΥΡΑΣΙΑΝΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Ὁ κοινωνιολόγος Ἀλεξάντρ Ζινόβιεφ δημοσίευσε τό ἔτος 2000 ἕνα μελλοντολογικό ἔργο ὑπό τόν τίτλο «Ἡ παγκόσμια ἀνθρωποφωλιά». Σ’ αὐτό τό φανταστικό ἔργο ὁ συγγραφέας περιγράφει τήν εἰκόνα ἑνός κόσμου ὅπου ἔχει ἐπικρατήσει ὁλικά ὁ δυτικισμός, δηλαδή οἱ ἀξίες καί τά ἰδανικά τοῦ κόσμου αὐτοῦ ἔγιναν πλέον πλανητικά: κυριαρχεῖ ἡ μονολιθικότητα, ἐνῶ ἡ ἀνθρωπότητα ἔχει μετατραπεῖ σέ ἀνθρωποφωλιά (σάν μυρμηγκοφωλιά) καί ὁ ἄνθρωπος σέ μηχανή. Μέ δυό λόγια, στήν φαντασμαγορία τοῦ ὁ Ζινόβιεφ παρουσίασε ὡς πραγματοποιημένο τόν προγραμματισμό γιά τόν μελλοντικό κόσμο τῆς νικήτριας Δύσης, ἡ ὁποία πρεσβεύει τό ἀτλαντικό-θαλασσοκρατικό σύστημα ἀξιῶν. Σέ ἕνα τέτοιο σύστημα δέν ὑπάρχει θέση γιά τόν εὐρασιανισμό...
Στήν ἀπειλή τῆς ὁλοκληρωτικῆς ἡγεμονικῆς τάσης τοῦ ἀτλαντισμοῦ, οἱ νεοευρασιανιστές ἀπαντοῦν μέ τήν μόνη ἐναλλακτική λύση πού δύναται, μέσα σέ αὐτά τά στενά πλαίσια, νά ὑπάρξει: τήν ἐνοποίηση τοῦ εὐρασιατικοῦ χώρου, πού θά περικλείει καί τήν Εὐρώπη ὡς τίς ὄχθες τοῦ Ἀτλαντικοῦ. Ἡ ἕνωση τῆς Εὐρασίας, τῆς γεωπολιτικῆς καί ἱστορικῆς αὐτῆς καρδιᾶς τοῦ κόσμου, μέ δεδομένο πολιτικό καί πολιτισμικό σύστημα – πού νά ἀνταποκρίνεται στίς ἀπαιτήσεις τῆς Ἐνδιάμεσης Περιοχῆς – εἶναι τελικά καί ἡ μόνη ὑπαρκτή ἐγγύηση γιά τήν διαμόρφωση ἑνός πολύμορφου κόσμου στό μέλλον. Ἡ ἑνιαία Εὐρασία εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά τό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητας, εἰδικά στίς συνθῆκες τοῦ ΚΑ΄ αἰώνα, αὐτοῦ τοῦ τόσο κρίσιμου, τραγικοῦ καί συνάμα συντελειακού αἰώνα...
ΡΩΣΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ
Μετά τήν διάλυση τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης στά τέλη τοῦ 1991 ἀναδύθηκε ἀπό τήν τέφρα πού κατέκαψε τά πάντα στήν κεντρική Εὐρασία ἡ νέα Ρωσία. Μαζί ὅμως μ’ αὐτήν καί τίς μεγάλες ἐλπίδες καί προσδοκίες πού ἔφερνε αὐτή ἡ καινούρια ἐποχή, ἀναδύθηκαν καί τά πολλά προβλήματα πού προέκυψαν ἀπ’ τήν ξαφνική αὐτή ἀλλαγή ρότας. Γρήγορα ἀποδείχτηκε ὅτι τελικά οἱ δυτικές φιλελεύθερες ἰδέες πού εἰσήχθησαν ξαφνικά στήν ρωσική καθημερινότητα, ἀντί νά φυσοῦν τόν ἄνεμο τῆς ἐλευθερίας καί τῆς προόδου (ὅπως κανείς θά περίμενε) προκάλεσαν μία μαζική ἀναταραχή στό ἐσωτερικό της ρωσικῆς κοινωνίας, πού χαρακτηρίζονταν ἀπό: ραγδαία αὔξηση τῆς ἀνεργίας, τοῦ ἀλκοολισμοῦ καί τῶν ναρκωτικῶν, γκρέμισμα σέ λίγους μόλις μῆνες κάθε πατροπαράδοτης ἀξίας αἰώνων (μέ τήν ὑπαγωγή τῶν πάντων πλέον στόν βωμό τοῦ κέρδους), ξερρίζωμα τῶν νευραλγικῶν κρατικῶν δομῶν τῆς ἄλλοτε κραταιᾶς ΕΣΣΔ (π.χ. ξεπούλημα μυστικῶν τῆς πρώην KGB στήν ἀμερικανική CIA γιά μερικά κιβώτια βότκα), ὑπαγωγή τῆς συντριπτικῆς πλειοψηφίας τοῦ πληθυσμοῦ κάτω ἀπό τά ὅρια τῆς φτώχειας, ἀπίστευτη ὑπογεννητικότητα...
Ἡ νέα Ρωσία ἔμοιαζε νά ὑποβάλλεται σέ ἕνα ἠλεκτρικό σόκ ὑψηλῆς τάσης, πού – ἀκόμη χειρότερα – ἦταν ὄχι στιγμιαῖο, ἀλλά ἀποτελοῦσε μία θλιβερή πραγματικότητα κάθε μέρα καί γιά κάμποσα χρόνια! Τήν ὥρα μάλιστα πού ὁ ἁπλός λαός στεροῦνταν τά βασικά, κάποιοι εὐνοούμενοι τῆς νέας ἐξουσίας πλούτιζαν μέ ἐκπληκτικά γοργούς ρυθμούς, δημιουργώντας περιουσίες πού ἦταν ἀσύλληπτες ἀκόμα καί γιά τά δεδομένα τῆς Δύσης!... Στήν θέση τῶν κάποτε ἀλύγιστων Ρώσων αὐτοκρατόρων ἤ τῶν Σοβιετικῶν ἡγετῶν τώρα στεκόταν ἕνας ἀμφιβόλου ποιότητας πολιτικός, ἐξαρτημένος πλήρως ἀπό τό ἀλκοόλ... Ἔτσι, οἱ ἐπιστήμονες τῆς Ρωσίας κατάντησαν ζητιάνοι στίς χῶρες τῆς δυτικῆς ὑπερκατανάλωσης, ἐνῶ οἱ Ρωσίδες γυναῖκες φτηνές πόρνες-ἕρμαια στά χέρια τῶν στερημένων τῆς Δύσης...
Οἱ ἄλλοτε τρομεροί διαστημικοί σταθμοί καί οἱ πύραυλοι τῆς πρώτης δύναμης πού πῆγε στό διάστημα, πού δέν ἦταν παρά ἡ σοβιετική δύναμη, πουλιόνταν τώρα πιά γιά... παλιοσίδερα, τήν ὥρα πού ὁ τελευταῖος καί μοιραῖος ἡγέτης τῆς Σοβιετίας, ὁ Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ἔδινε διαλέξεις ἑκατομμυρίων σέ ἱδρύματα τῆς Δύσης, ἐνῶ ἀπό τόν ρωσικό λαό εἰσέπραττε στίς προεδρικές ἐκλογές τό τεράστιο ποσοστό τοῦ... 1% τῶν ψήφων! Αὐτή ἦταν ἡ κατάσταση στή Ρωσία κατά τή δεκαετία τοῦ 1990. Πλήρης ἀποσύνθεση τῶν πάντων, ἀπό τίς ἀρχές τῆς οἰκογένειας ἕως τίς ἴδιες τίς κρατικές δομές. Ὁ λαός τῆς Ρωσίας ἔμοιαζε νά λυγίζει, βλέποντας τήν μέχρι πρό ὀλίγου πλανητική ὑπερδύναμη τῆς πατρίδας του νά γίνεται θρύψαλα καί τήν ρωσική «ἀρκούδα» νά κείτεται σχεδόν θανάσιμα πληγωμένη στό ἔδαφος...
Μέσα σ’ αὐτές τίς συνθῆκες ἦταν φυσιολογικό νά ἐπέλθει τό ξύπνημα καί ἡ ἀντίδραση τοῦ ρωσικοῦ πατριωτισμοῦ. Μετά λοιπόν τό πρῶτο ξάφνιασμα καί τούς πρωταρχικούς θριάμβους τῆς νέας πολιτικῆς κάστας, ἄρχισαν πιά νά ἱδρύονται καινούρια πολιτικά κινήματα, καθώς καί νά ἀναγεννιοῦνται ἄλλα, παλαιότερα. Νέοι πολιτικοί ἡγέτες καί στοχαστές ξεπρόβαλλαν, ἐκφράζοντας (ὁ καθένας ἀπό τήν δική του σκοπιά καί θεώρηση) τόν ἀναγεννημένο ρωσικό ἐθνικισμό. Οἱ βασικότερες πολιτικές-ἰδεολογικές κινήσεις πού στρέφονται κατά τῆς Δύσης καί τοῦ φιλελευθερισμοῦ στή Ρωσία εἶναι μετά τίς κοσμογονικές ἀλλαγές τοῦ 1989-91 οἱ ἑξῆς:
* οἱ κομμουνιστές, μέ ἡγέτη τούς τόν Γκενάντιϊ Ζιουγκάνοφ, ἐπικεφαλῆς τοῦ Κομμουνιστικοῦ Κόμματος Ρωσικῆς Ὁμοσπονδίας (Коммунистическая Партия Российской Федераций). Ὁ Ζιουγκάνοφ μπόρεσε καί πραγματοποίησε μέ ἀπόλυτη ἐπιτυχία τήν δύσκολη μετάβαση τοῦ ἄλλοτε ΚΚ τῆς ΕΣΣΔ σέ ἕνα πιό σύγχρονο κόμμα μέσα στό δημοκρατικό πλέον τοπίο καί κατόρθωσε νά τό ἀναγάγει σέ σεβαστή ἐκλογικά δύναμη, πού ἔχει τήν ὑποστήριξη περίπου τοῦ ¼ τοῦ ρωσικοῦ λαοῦ. Ἡ ὑπέρβαση πού ἔκανε ὁ Ζιουγκάνοφ ἀφορᾶ καί τό ξεκαθάρισμα τοῦ ρόλου τῆς νέας Ρωσίας στόν 21ο πιά αἰώνα, ἀφοῦ βλέπει τήν χώρα τοῦ ὡς τήν βασική εὐρασιατική δύναμη, πού θά κληθεῖ στίς νέες συνθῆκες νά παίξει σημαντικότατο ἤ καί κεντρικό ρόλο στήν διαμόρφωση τῶν πλανητικῶν ἐξελίξεων. Ἀντίθετα λοιπόν ἀπό τό παλιό ΚΚ (ἀκόμα καί τόν ἴδιο τόν Στάλιν, πού δέν εἶχε καταλάβει τήν θέση τῆς Ρωσίας στήν Εὐρασία καί τήν ὑδρόγειο σφαίρα!), πού θεωροῦσε «ταμπού» τό ζήτημα τοῦ εὐρασιανισμοῦ, ὁ Ζιουγκάνοφ δέν κρύβει καθόλου τήν προσήλωσή του στήν εὐρασιανική ἰδέα. Ἀντιθέτως τήν στηρίζει μέ ὅλες του τίς δυνάμεις καί στίς γεωπολιτικές του ἀναλύσεις, ἀφοῦ – πέραν τοῦ ρόλου τοῦ ὡς πολιτικοῦ – εἶναι ἐπίσης καί ἱκανός γεωπολιτικός ἀναλυτής.
* οἱ ἐθνικιστές τοῦ Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκι, πού ὡς πολιτικό τους φορέα ἔχουν τό Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (Либеральнодемократическая Партия). Τό κόμμα αὐτό ἔφτασε στό ἀποκορύφωμα τῆς πορείας του καί στό ἀπόγειό της ἐκλογικῆς του ἰσχύος στίς βουλευτικές ἐκλογές τοῦ 1993, ὅταν καί εἶχε καταλάβει τήν πρώτη θέση στίς προτιμήσεις τῶν ψηφοφόρων! Ἐντούτοις ὁ Ζιρινόφσκι δέν κατάφερε νά σχηματίσει κυβέρνηση, ἀφοῦ (φυσικά) συσπειρώθηκαν ἐναντίον τοῦ ὅλες οἱ πραγματικές φιλελεύθερες δημοκρατικές δυνάμεις τῆς χώρας (δήλ. οἱ δυτικόφιλοι πολιτικοί σχηματισμοί), ἀφοῦ ὁ Ζιρινόφσκι μόνο φιλελεύθερος δημοκρατικός δέν εἶναι, παρά τόν τίτλο τοῦ κόμματός του. Στήν πραγματικότητα ὁ Ζιρινόφσκι εἶναι ἕνας δυναμικός ἐθνικιστής ἡγέτης, πού «δέν μασάει» ποτέ τά λόγια του καί ὁ ὁποῖος ἔχει δομήσει κάποιες ἀρκετά ἐνδιαφέρουσες θεωρήσεις ὄχι μόνο γιά τήν πολιτικοϊστορική πραγματικότητα τῆς Ρωσίας, ἀλλά καί γενικότερα γιά τήν εὐρύτερη γεωπολιτική κατάσταση. Οὔτε κι αὐτός κρύβει τόν ἔντονό του εὐρασιανισμό, τήν πίστη τοῦ δήλ. σέ μία κυρίαρχη θέση τῆς Ρωσίας στήν εὐρασιατική ἤπειρο καί στόν κόσμο.
* οἱ εὐρασιανιστές τοῦ πολιτικοῦ κόμματος «Εὐρασία» („Евразия”), πού βασίζονται πάνω στό ὀγκῶδες καί σπουδαῖο ἔργο τοῦ φιλοσόφου Ἀλεξάντρ Ντούγκιν, συγγραφέα – μεταξύ ἄλλων – καί τοῦ μνημειώδους ἔργου τῆς νεώτερης ρωσικῆς ἱστορίας «Οἱ βάσεις τῆς γεωπολιτικῆς», πού πρωτοεκδόθηκε στήν Μόσχα τό 1997 (καί ἀποτελεῖ τήν ἠπειρωτική/εὐρασιατική ἀπάντηση στό κλασικό ἐπίσης ἔργο τοῦ Ἀμερικανοῦ πολιτικοῦ ἐπιστήμονα Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι «Ἡ μεγάλη σκακιέρα», ἐκδοθέν τήν ἴδια ἐκείνη χρονιά). Βέβαια ὁ πολιτικός αὐτός κύκλος, πού ἀνήκει ἀτόφια στήν εὐρασιατική ἰδεολογία, εἶναι ἀμελητέος ἐκλογικά, μέ ἰσχνή ἀπήχηση στούς ψηφοφόρους, ἄν καί θεωρεῖται ὅτι κατά τά ἑπόμενα χρόνια ἴσως αὐξήσει τήν ἰσχύ του, συνέπεια τῶν ἐρχομένων ἐξελίξεων. Παρόλα αὐτά ἡ φιγούρα τοῦ Ντούγκιν ἐπισκιάζει πρόσωπα καί καταστάσεις στόν χῶρο αὐτό, λόγω τῆς μεγάλης ἀξίας τῶν βιβλίων του, ἡ θεματολογία τῶν ὁποίων κυμαίνεται ἀπό τήν πολιτική ἀνάλυση καί τήν ἱστορία ἕως τά καθαρά θεολογικά θέματα καί τήν γλωσσολογία. Νά σημειωθεῖ ἐδῶ ὅτι τά τελευταῖα χρόνια ὁ Ντούγκιν ἔχει δεχτεῖ αὐστηρότατες κριτικές ἀπό ἐθνικιστικούς κύκλους τῆς χώρας του, λόγω τῆς ἀπόφασής του νά στηρίξει ποικιλοτρόπως τόν Ρῶσο πρόεδρο Πούτιν (τοῦ ὁποίου διατελεῖ μάλιστα καί εἰδικός σύμβουλος).
* οἱ ἐθνικομπολσεβίκοι τοῦ Ἔντουαρντ Λιμόνοφ, μίας ἰδιαίτερα πολυσχιδοῦς προσωπικότητας, μέ πολιτικό φορέα τό Ἐθνικό Μπολσεβικικό Κόμμα (Национальна Большевишкая Партия). Τό κίνημα αὐτό ἐντυπωσιάζει πολύ, ἀφοῦ ἀποτελεῖται κατά συντριπτική πλειοψηφία ἀπό νέους στήν ἡλικία ἀνθρώπους (ὁ μέσος ὅρος ἡλικίας τῶν ὁποίων ὑπολογίζεται σέ 25 ἔτη), οἱ ὁποῖοι ἐπιδεικνύουν δυό χαρακτηριστικά σπάνια γιά ἄλλους πολιτικούς χώρους: ἰδιαίτερο δυναμισμό στήν πράξη καί ὑψηλή ἰδεολογική κατάρτιση. Ἴσως γι’ αὐτό καί ὁ χῶρος αὐτός χαρακτηρίζεται ὡς ὁ πλέον ἐπικίνδυνος γιά τό σύστημα, ἀπ’ τήν στιγμή πού δείχνει νά ἔχει ἀξιόλογη μελλοντική προοπτική καί συμμετοχή στίς ἐπερχόμενες ἐξελίξεις. Ἐντύπωση προξενεῖ ἡ πολεμική του ἐθνικομπολσεβικικοῦ κινήματος κατά τοῦ προέδρου Πούτιν, ἄν καί ὁ τελευταῖος εἶναι σαφῶς θετικά προσκείμενος πρός τήν εὐρασιανική θεώρηση τῶν πραγμάτων, ἡ ὁποία καί συμπίπτει σέ πολλά σημεῖα μέ τόν ἐθνικομπολσεβικισμό. Ἀκριβῶς σ’ αὐτήν τήν τελευταία ἔκφραση τοῦ σύγχρονου ρωσικοῦ ἐθνικισμοῦ ἀφιερώνουμε τίς ἑνότητες πού ἀκολουθοῦν, μίας καί ἡ σημασία τοῦ κύκλου αὐτοῦ ξεφεύγει κατά πολύ ἀπό τά ὅρια τῆς Ρωσίας καί ἐπεκτείνεται καί σέ τομεῖς ὅπως: γεωπολιτική τῶν ὀρθοδόξων χριστιανικῶν λαῶν, παγκόσμια ἀντικαπιταλιστική ἐπανάσταση (κατά πολλούς «τρομοκρατία»), θρησκεία/μεταφυσική καί ἐσχατολογία...
ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΜΠΟΛΣΕΒΙΚΙΣΜΟΥ
Ἡ γέννηση τῆς θεωρίας τοῦ ρωσικοῦ ἐθνικομπολσεβικισμοῦ ἄγεται περίπου στήν περίοδο λίγο μετά τήν ὀκτωβριανή ἐπανάσταση τοῦ 1917. Ἦταν τότε πού ἐμφανίστηκαν τά φλογερά κείμενα τοῦ βασικοῦ ἰδεολόγου τοῦ ἐθνικομπολσεβικισμοῦ, τοῦ Νικολάι Οὐστριαλόφ. Τά κείμενα αὐτά ὁριοθέτησαν μία θεώρηση παράλληλή της ἐπίσης ἐπαναστατικῆς κίνησης τοῦ ρωσικοῦ εὐρασιανισμοῦ. Πράγματι στή δεκαετία τοῦ 1920 ὁ Οὐστριαλόφ, χωρίς νά βλέπει τίς θεωρίες τοῦ ὡς ξέχωρες ἀπό τό ἐπαναστατικό κομμουνιστικό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς του, θέτει στίς ἐργασίες τοῦ δυό πυλῶνες προόδου γιά τό ρωσικό ἔθνος: τόν ἐθνικισμό καί τόν κομμουνισμό, δημιουργώντας ἔτσι ἕναν πρώιμο ρωσικό ἐθνικοσοσιαλισμό (μέ τήν ἴδια λογική στήν Γερμανία ἀναπτύσσονταν τόν ἴδιο καιρό ὁ χιτλερικός ἐθνικοσοσιαλισμός). Στόν Οὐστριαλόφ ἀνήκει ἡ χαρακτηριστική φράση: «Τί βαθύτατη παρεξήγηση: νά πιστεύουμε ὅτι ἡ ρωσική ἐπανάσταση δέν εἶναι ἐθνική»!
Τά δυό κύρια ἔργα τοῦ Οὐστριαλόφ εἶναι τά ἑξῆς: «Στόν ἀγώνα γιά τή Ρωσία» καί «Ὑπό τήν σημαία τῆς ἐπανάστασης». Ἀκριβῶς αὐτοί οἱ δυό τίτλοι προσδιορίζουν ἐπακριβῶς τήν ἐθνικιστική καί κομμουνιστική ἰδεολογία τοῦ πρωτεργάτη αὐτοῦ τοῦ ρωσικοῦ προωθημένου ἐθνικομπολσεβικισμοῦ. Ὁ Οὐστριαλόφ στά ἔργα τοῦ ἀρνεῖται τήν δημοκρατία, θεωρώντας ὅτι ἡ Ρωσία, καί μάλιστα ἡ μεγάλη καί δυνατή Ρωσία, ὑπονομεύεται ἀπό τίς δημοκρατικές πρακτικές, πού εἶναι κάτι σάν «Δούρειος Ἵππος» μέσα στά σπλάχνα της. Δημιουργεῖ ἔτσι τήν θεωρία γιά τό «σκαντζοχοιρένιο γάντι τῆς δικτατορίας», πού – ἄν καί ὄχι «εὐχάριστο» - ἀποτελεῖ τήν φυσική ἀσπίδα προστασίας τοῦ ρωσικοῦ λαοῦ καί ἔθνους. Παρόλα αὐτά ὁ Οὐστριαλόφ δέν ξέφυγε οὔτε κι αὐτός ἀπό τήν μέγκενη τῆς σταλινικῆς καχυποψίας: τό 1937, σέ ἡλικία μόλις 47 ἐτῶν, συνελήφθη μέ τήν κατηγορία τῆς ἐσχάτης προδοσίας (ὡς κατάσκοπος τῶν... Ἰαπώνων!). Καταδικάστηκε λοιπόν σέ θάνατο καί ἐκτελέστηκε ἀπό τήν ἐξουσία τοῦ ἀνθρώπου, στόν ὁποῖο κατά βάθος πίστεψε, τηρώντας τήν τραγική ρωσική «παράδοση» νά τρώει ὁ ξανθός γίγαντας (καί ὄχι οἱ «ἄλλοι») τά καλύτερά του παιδιά... Στό παρόν κείμενο θά μᾶς ἀπασχολήσει ὁ ἐθνικομπολσεβικισμός ὄχι ὡς μία θεωρία καί πρακτική του ἱστορικοῦ παρελθόντος, ἀλλά ὡς μία ἐνδεχόμενη ἰδεολογία τοῦ μέλλοντος.
Γιά νά δοῦμε ὅμως τή δράση τοῦ ἐθνικομπολσεβικισμοῦ, ὅπως αὐτή ἐκδηλώνεται ἤδη καί ὅπως πολύ περισσότερο θά ἐκδηλωθεῖ στό ἐγγύς ἤ ἀπώτερο μέλλον, θά πρέπει ἀπαραίτητα νά τήν ἐντάξουμε μέσα στό σύνολο τῶν ἐπαναστατικῶν (κατ’ ἄλλους τρομοκρατικῶν) κινημάτων καί ἰδεῶν τοῦ κόσμου πού ἔρχεται. Νά ξεκαθαρίσουμε ἐδῶ πώς μία ἐπαναστατική ἤ ριζοσπαστική ἰδέα, πού ἀποσκοπεῖ στήν κοινωνική ἤ πολιτική ἀλλαγή δεδομένου χωροχρόνου, δέν συνεπάγεται πώς φέρει ἄμεση εὐθύνη γιά τρομοκρατικές δράσεις, ὅπως αὐτές προκύπτουν ἀπό «ἀκραία» ἤ «ἀσυμβίβαστα» στοιχεῖα τους. Ἔτσι, δέν μπορεῖ νά ὑποστηριχθεῖ ἀπό κανέναν σοβαρό ἐπιστήμονα ἡ θέση ὅτι π.χ. τό ἐπίσημο Ἰσλάμ εὐθύνεται ἄμεσα γιά τίς ἐνέργειες ἰσλαμιστικῶν κομάντος ἤ καμικάζι, ὅπως αὐτές ἐκδηλώνονται σέ πολλά πλάτη καί μήκη τῆς Γῆς.
Μαζί μέ τόν ἀνερχόμενο ἐθνικομπολσεβικισμό, οἱ ὑπηρεσίες πληροφοριῶν τῶν ΗΠΑ, προεξάρχουσας τῆς CIA, κατατάσσουν ὡς ἐπαναστατικές ἰδεολογίες καί ἀπειλές γιά μία μελλοντική ἀμερικανική πλανητική ἡγεμονία, τόν λεγόμενο ὀρθοδοξισμό (πού θά ἐκπηγάσει ἀπό συντηρητικούς κύκλους τῆς χριστιανικῆς ὀρθοδοξίας), ἀλλά καί μία τάση τοῦ εὐρασιανισμοῦ, πού τείνει νά ἐξαπλώνεται, πέραν τῆς Ρωσίας, καί σέ ἄλλα κράτη τῆς εὐρασιατικῆς ἠπείρου (γιά παράδειγμα καί στήν ἴδια τήν Τουρκία!). Βεβαίως ἡ CIA πάντοτε θεωρεῖ ἄμεσες ἀπειλές κατά τῶν βορειοαμερικανικῶν συμφερόντων τόν ἰσλαμικό φουνταμενταλισμό καί τήν ἀριστερή τρομοκρατία στήν Εὐρώπη, τή Λατινική Ἀμερική, μά καί στίς ἴδιες τίς ΗΠΑ. Βλέπουμε λοιπόν ὅτι ἡ «γεωγραφία» τῶν ριζοσπαστικῶν ρευμάτων (ἀπό τά ὁποία καί ἀπορρέουν τρομοκρατικές ὁμάδες) κατανέμεται ἀνάλογα μέ τό ἱστορικό παρελθόν τῆς ἑκάστοτε γεωγραφικῆς – πολιτισμικῆς κλίμακας: στή Ρωσία ἔχουμε τόν ἐθνικομπολσεβικισμό καί τόν εὐρασιανισμό (ἀλλά καί τόν ὀρθοδοξισμό, ὅπως καί σέ ὀρθόδοξες χῶρες τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης), στόν ἀραβικό κόσμο τούς διαδόχους τῶν Ἀσσασσίνων ἰσλαμιστές φουνταμενταλιστές, στόν δέ δυτικό κόσμο καί τή Νότια Ἀμερική τήν διάδοχη κατάσταση τοῦ ἄλλοτε ἀριστεροῦ ἀντάρτικου πόλεων.
Ὑφίστανται λόγοι γιά τούς ὁποίους ἡ CIA πρακτικά θεωρεῖ τόν ἐθνικομπολσεβικισμό ὡς τόν ὑπ’ ἀριθμ. 1 ἐχθρό τῶν ΗΠΑ γιά τό ἄμεσο μέλλον. Τό σημερινό κίνημα τῶν ἐθνικομπολσεβίκων στή Ρωσία ἀποτελεῖται πράγματι ἀπό ἠλικιακά πολύ νέους ἀνθρώπους, πού κατόρθωσαν γιά λίγα μόλις χρόνια ἀπό τήν πτώση τοῦ κομμουνισμοῦ νά ἀποκτήσουν μία μοναδική μαζικότητα. Καί πράγματι, σήμερα στή Ρωσία ὁ μοναδικός πολιτικός χῶρος πού ἀνταγωνίζεται σέ μαχητικότητα τούς ἐθνικομπολσεβίκους στίς κατά τοῦ φιλελευθερισμοῦ διαδηλώσεις εἶναι ἐκεῖνος τοῦ Κομμουνιστικοῦ Κόμματος Ρωσικῆς Ὁμοσπονδίας (ΚΚΡΟ) μέ πρόεδρο τόν Γκενάντιϊ Ζιουγκάνοφ. Πρέπει ὅμως νά λάβουμε ὑπόψη ὅτι: α. τό ΚΚΡΟ εἶναι κόμμα πολύ δυνατό ἐκλογικά καί ἄρτια ὀργανωμένο, ὅμως ἡ μεγάλη μάζα τοῦ προέρχεται κύρια ἀπό συνταξιούχους ἤ ἄτομα πού ἡ ἡλικία τούς κυμαίνεται μεταξύ 50-65 ἐτῶν. Ἀντίθετα οἱ ἐθνικομπολσεβίκοι καί ὁ δικός τους πολιτικός φορέας μόλις τώρα ἀνδρώνονται πολιτικά, β. τό ΚΚΡΟ ἀπεδείχθη ὅτι χρηματοδοτοῦνταν ἀπό κάποιους ἐκ τῶν περιβόητων «ὀλιγαρχικῶν κύκλων» πού – κατά τό ρωσικό λαό – ἀπομυζοῦν εἰς βάρος τῆς κοινωνίας. Πράγματι, μεγαλοκαπιταλιστικοί παράγοντες, συνδεόμενοι μέ τή μασονία, ὅπως π.χ. ὁ ἑβραϊκῆς καταγωγῆς Μπερεζόφσκι, βοήθησαν ἐπίσημα μέ οἰκονομικᾶ κονδύλια τό κόμμα τοῦ (παρ’ ὅλα αὐτά ἀξιόλογου πολιτικοῦ στοχαστῆ) Ζιουγκάνοφ! γ. παρά τίς κατά καιρούς συγκλίνουσες ἐπιδιώξεις μεταξύ τῶν ὀπαδῶν τοῦ ἐθνικομπολσεβικισμοῦ καί τοῦ ΚΚΡΟ, εἶναι ἐντούτοις ἀλήθεια ὅτι οἱ Ρῶσοι κομμουνιστές ἀκολουθοῦν τήν «πεπατημένη ὁδό» ὅσον ἀφορᾶ τήν πολιτική τούς προοπτική κι ἔτσι δέν ἀποκλείεται μία ἡμέρα τό μέν ΚΚΡΟ νά σοσιαλδημοκρατικοποιηθεῖ, ὁ δέ Ζιουγκάνοφ νά ἀναδειχθεῖ πρόεδρος τῆς Ρωσίας!
Μέ δυό λόγια, μποροῦμε νά κάνουμε τόν ἑξῆς διαχωρισμό: ἀπ’ τή μία οἱ ἐθνικομπολσεβίκοι ἀκολουθοῦν μία νέα γραμμή γιά τό μέλλον, κατατασσόμενοι ἀπό τούς περισσότερους πολιτικούς ἀναλυτές στόν ἐθνικοσοσιαλιστικό – φασιστικό πολιτικό χῶρο (ἀποτελώντας μάλιστα στή Ρωσία τήν μαχητικότερή του αἰχμή), ἐνῶ ἀπ’ τήν ἄλλη οἱ κομμουνιστές τοῦ Ζιουγκάνοφ ἀποτελοῦν μία κάπως ριζοσπαστική (λεκτικά κυρίως) ρωσική ἀριστερά. Δέν εἶναι λοιπόν τό ΚΚΡΟ ἡ ἐπαναστατική πρωτοπορία στή σημερινή Ρωσία γιά ὅλους τους παραπάνω λόγους.
Ἀπό τίς ἀντιδράσεις καί τίς θέσεις τῶν μυστικῶν ὑπηρεσιῶν τῶν ΗΠΑ, ἐξάγουμε τό συμπέρασμα ὅτι στόχος τῆς CIA εἶναι ἡ θανάτωση τοῦ ἐθνικομπολσεβικικοῦ κινήματος στή Ρωσία, προτοῦ αὐτό μαζικοποιηθεῖ περαιτέρω, ὡριμάσει πολιτικά καί πιθανόν διαχειριστεῖ ἐξουσία. Πρόκειται γιά πολύ λογική ἐπιδίωξη τῆς CIA, δεδομένου ὅτι προκαλώντας σοβαρό κλονισμό στό ἐθνικομπολσεβικικό κίνημα θά σταματήσει μία πολύ σημαντική κινητήρια ἐπαναστατική δύναμη τοῦ ρωσικοῦ μέλλοντος. Στά μάτια κάποιων Ἀμερικανῶν εἰδικῶν ὁ ρωσικός ἐθνικομπολσεβικισμός κινδυνεύει νά γυρίσει τήν Εὐρώπη πίσω στά χρόνια της ἀνόδου τοῦ Ἀδόλφου Χίτλερ στή Γερμανία, ἀφοῦ βασικά οἱ Ρῶσοι ἐθνικομπολσεβίκοι εἶναι στήν οὐσία ὀπαδοί τοῦ πάλαι ποτέ γερμανικοῦ ἐθνικοσοσιαλισμοῦ, πιστεύοντας στή φιλοσοφία καί τά πορίσματα τῶν θεωρητικῶν του Γ΄ Ράιχ.
Στήν πραγματικότητα οἱ Ρῶσοι ἐθνικομπολσεβίκοι ἀνήκουν ὄντως ἰδεολογικά στόν φασισμό, ὅμως χωρίς νά ἀγνοοῦν τό ἱστορικό ὑπόβαθρο τῆς χώρας τους, δημιουργώντας ἔτσι τή δημιουργική σύνθεση τοῦ χιτλερισμοῦ μέ τόν σταλινισμό! Τό παράδοξο αὐτό (ἐφόσον οἱ Χίτλερ καί Στάλιν ἀκολούθησαν ἐν ζωῇ διαφορετικές ἰδεολογικές πορεῖες, ἄσχετα μέ τήν προσωρινή τους συμμαχία τοῦ 1939) ὀφείλεται σέ καθαρά τοπικιστικές αἰτίες: οἱ ἐθνικομπολσεβίκοι τῆς Ρωσίας ἀναγνωρίζουν τό ὅποιο θετικό ἔργο παρῆγε ὁ Στάλιν ὅσο κυβερνοῦσε μέ ἀρκετά μέτρα ὑπέρ τοῦ λαοῦ, καθώς καί τίς πατριωτικές του θέσεις (ἄν καί Γεωργιανός στήν καταγωγή!) μέ συνεπῆ ἀντιεβραϊκό ἀγώνα. Πιστεύουν ἐπίσης ὅτι ὁ θάνατος τοῦ Στάλιν τό 1953 προῆλθε ἔπειτα ἀπό δολοφονικό σχέδιο τῆς CIA! Κύρια ὅμως ὁ ἀντιεβραϊσμός τοῦ Στάλιν ὁδηγεῖ τούς ἐθνικομπολσεβίκους στήν ἀποδοχή τοῦ ὡς «μαρτυρική φιγούρα» τῆς πατρίδας καί τῆς λευκῆς φυλῆς (8 ἔτη μετά τό τέλος τοῦ Χίτλερ). Ἡ ἀξιοπερίεργη αὐτή (γιά ὅποιον δέν ἔχει συστηματικά ἀσχοληθεῖ μέ τή ρωσική πολιτική ἱστορία) σύνθεση τοῦ χιτλερικοῦ καί τοῦ σταλινικοῦ ἰδεώδους ἀποτυπώνεται στό ἐντυπωσιακό ἐπίσημο σύμβολο τοῦ ἐθνικομπολσεβικικοῦ κινήματος: ἕνα μαῦρο σφυροδρέπανο ἐντός λευκοῦ στρογγυλοῦ κύκλου σέ κόκκινο φόντο (ὅπως δήλ. ἡ σβάστικα τοῦ 3ου Ράιχ)…
Στά τέλη τοῦ 1995 στή Μόσχα κυκλοφόρησε ἕνα βιβλίο, κατά πολλούς ἐφάμιλλο ἤ καί ρωσικό ἀντίστοιχό του «Τέλους τῆς ἱστορίας» τοῦ Φράνσις Φουκουγιάμα ἤ τῆς «Παρακμῆς τῆς Δύσης» τοῦ Ὄσβαλντ Σπένγκλερ, μέ τίτλο «Ἡ Ρωσία μετά τόν Γέλτσιν» καί συγγραφέα τόν Ρῶσο πολιτικό ἐπιστήμονα καί φιλόσοφο Ἀλεξάντρ Γιανόφ. Στό βιβλίο αὐτό μποροῦμε νά διαβάσουμε καί τά ἑξῆς χαρακτηριστικά: «Ἡ λειτουργία τοῦ ἐθνικομπολσεβικισμοῦ στή σύγχρονη φάση τῆς ρωσικῆς ἱστορίας, ὅπως βλέπω, εἶναι νά τρομοκρατήσει τή ρωσική διανόηση, νά καταστρέψει τόν παραδοσιακό της δυτικό προσανατολισμό». Δηλ. ὁ συγγραφέας, ἀφοῦ μας ἐνημερώνει γιά τόν «παραδοσιακό δυτικό προσανατολισμό τῆς ρωσικῆς διανόησης» (πού ἱστορικά εἶναι ὑπαρκτός μόνο ὅμως σέ μία μειοψηφία «διανοουμένων», καί πάντως ὡς «πιθηκισμός» ἔναντι τῆς Δύσης, ὅπως εὔστοχα εἶχε ἐπισημάνει τή δεκαετία τοῦ 1920 ὁ εὐρασιανιστής Νικολάι Τρουμπετσκόι), φτάνει καί στό σωστό συμπέρασμα ὅτι ὁ ἐθνικομπολσεβικισμός στή Ρωσία στρέφεται σφόδρα κατά τῆς Δύσης καί τοῦ πολιτισμοῦ τῆς (δήλ. – ὅπως λέγεται ἀπ’ τούς ἐπαναστάτες – κατά τῶν πολυεθνικῶν ἑταιρειῶν καί τῶν ὑποτελῶν τους πολιτικῶν καραγκιόζηδων, πού ὡς μοναδική ἀξία βλέπουν τήν «ἐλεύθερη ἀγορά» καί τίς «ἐπενδύσεις», ἀγνοώντας παντελῶς τήν ἔννοια τῆς τοπικῆς παράδοσης καί συνέχειας). Λέει δηλ. ὁ Γιανόφ αὐτό πού λένε ὁλοένα καί περισσότεροι μέ τό πέρασμα τῶν ἐτῶν, ὅτι δηλ. ἔναντι τῆς Δύσης ὑψώνεται ἀργά μά σταθερά δυναμικό τεῖχος ἀντιπαγκοσμιοποιητικῶν, παραδοσιακῶν καί θρησκευτικῶν κινημάτων (βλ. καί πρίν ἀπό μερικές παραγράφους).
Θά ‘τᾶν παράβλεψη τοῦ γράφοντος, ἄν δέν ἔκλεινε τό κείμενο αὐτό μέ τήν παράθεση μίας προφητείας τοῦ μέλλοντος (τοῦ ΚΑ΄ αἰώνα), πού εἶναι διάχυτη καί ἐμπνέει τόν σημερινό ἐθνικομπολσεβικισμό. Ἤδη ὁ Ἕλληνας καθηγητής καί ἀκαδημαϊκός Δημήτριος Κιτσίκης ἀρκετές φορές σέ κείμενά του πού ἔχουμε ὑπόψη μας καί πού δημοσιεύτηκαν στήν Ἑλλάδα ἤ τό ἐξωτερικό, ἔθεσε στό ἀναγνωστικό κοινό τό κάτωθι σύντομο κείμενο: «Ἡ Ρωσίδα κοπέλλα, ὄμορφη σάν τό κρύο νερό, ἐγγονή τῆς ἠρωϊκῆς Σοβιετικῆς παρτιζάνας τοῦ Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, πού ὑποχρεώνεται σήμερα νά ἱκανοποιῆ ὡς πόρνη τίς σεξουαλικές ὁρμές τῶν Κολωνακιωτῶν, ἤδη ἔχει γεννήσει τό νόθο παιδί πού ὅταν μεγαλώση θά γίνη ὁ ἡγέτης τῆς Ρωσίας, συνθέτοντας τόν κομμουνισμό μέ τόν φασισμό, σέ ἕναν ἐθνικομπολσεβικισμό πού θά ἐνταφιάση τόν καπιταλισμό. Ἀπέτυχε ὁ Χίτλερ, ἀπέτυχε ὁ Στάλιν. Αὐτός θά ἐπιτύχη» (τό κείμενο αὐτό περιέχεται καί στό βιβλίο τοῦ «Τό βυζαντινό πρότυπο διακυβερνήσεως καί τό τέλος τοῦ κοινοβουλευτισμοῦ»).
Τά ὅσα ἀναφέρει ὁ Κιτσίκης περικλείουν βεβαίως ἕναν βαθύ συμβολισμό γιά τά ὅσα συνέβησαν ἀμέσως μετά τήν πτώση ἐκείνου πού εἶχε γίνει γνωστό σάν τό «σιδηροῦν παραπέτασμα». Εἶναι ὅμως καί μία ἐκλαϊκευμένη ἀπεικόνιση ἐκείνου ἀκριβῶς τοῦ ὁράματος τῶν ἐθνικομπολσεβίκων πού θέλει ἐντός τοῦ ΚΑ΄ αἰώνα νά ξεπηδᾶ ἕνας νέος πλανητικοῦ ἐπιπέδου πολιτικοκοινωνικός ἡγέτης, ὁ ὁποῖος καί θά ἑνώσει σέ προοπτική τήν Εὐρασία. Αὐτός ὁ ἡγέτης, πού ἡ χριστιανική ἐκκλησία ἀποκάλεσε (σύμφωνα μέ μία ἑρμηνεία) «Ἀντίχριστο», «υἱό τοῦ Σατανᾶ», πιστεύεται ἀπό ἐθνικομπολσεβικικούς καί παράπλευρους κύκλους ὅτι ἔχει ἤδη γεννηθεῖ καί ἀναμένεται ἡ ἄνδρωσή του καί ὁ πόλεμος πού θά ἐξαπολύσει κατά τῆς Δύσης, μέ σκοπό τήν ὁλική της καταστροφή. Ἀκόμη καί σέ χῶρες ὅπως ἡ Ἑλλάδα πολλοί προσβλέπουν σέ ἕνα τέτοιο ὅραμα ἐνοποίησης τῆς Εὐρασίας, μέσω ἀνορθόδοξων ἀρχικά ἐνεργειῶν (τῶν ἀποκαλούμενων καί τρομοκρατικῶν) κατά τῶν δυτικῶν συμφερόντων καί τῶν ἐκπροσώπων τούς (τέτοια παραδείγματα ὑπάρχουν καί πάντως οἱ κύκλοι αὐτοί εἶναι ὑπό τήν στενή παρακολούθηση τῆς Ἀσφάλειας καί τῆς ΕΥΠ).
Ὁ γράφων καταγράφει ἐδῶ ἀπανθίσματα μόνο προσωπικῆς του ἐμπειρίας πού εἶχε ἀσχολούμενος ἐπιστημονικά μέ τή Ρωσία καί τόν εὐρασιανισμό-ἐθνικομπολσεβικισμό. Ὀφείλει δέ νά τά καταγράψει, ἔστω καί ἄν ἠχοῦν ἴσως ὡς ἀναπόδεικτα καί φανταστικά, ἐπειδή – σύμφωνα μέ τήν κοινά ἀποδεκτή λογική – εἶναι προτιμότερο νά διαψευστεῖ κάτι τό ἀναληθές, παρά νά χαθεῖ μία πιθανή ἀλήθεια. Σύμφωνα λοιπόν μέ ὅλα ὅσα ἄκουσε στό πλαίσιο τῆς ἐπιστημονικῆς του ἐργασίας στό ἐξωτερικό, συναναστρεφόμενος ἀναπόφευκτα μέ ἰδεολογικούς ἐκπροσώπους ριζοσπαστικῶν κινήσεων, πράγματι τό μόνο πού ἀναμένει ἡ ἐθνικομπολσεβικική ἰδέα σήμερα εἶναι ἡ ἐμφάνιση τοῦ δικοῦ της «Μεσσία», πού μετά ἀπό δεκαετίες ὁλόκληρες παρακμῆς (πού ἀκολούθησαν τό τέλος Ἐκείνου!) θά ὁδηγήσει στήν κήρυξη τῆς ἀντικαπιταλιστικῆς Ἐπανάστασης! Τό ὄνομα καί ἡ θέση τοῦ Ἡγεμόνα αὐτοῦ εἶναι βέβαια ὑπαρκτά καί δεδομένα, ἄν καί ἀποτελοῦν ἑπτασφράγιστο μυστικό τῆς νέας αὐτῆς μυστικῆς ἑταιρείας (κοινότητας). Εἶναι ἐπίσης «σέ γνώση τῶν φυλάκων» ἡ θέληση τῆς CIA νά σπάσει αὐτόν τόν κωδικό, «ἐμφυτεύοντας» ἐπιστήμονές της στό ἐσωτερικό αὐτῶν τῶν θεωρήσεων. Ἐπέρχεται λοιπόν σύγκρουση CIA – ἐθνικομπολσεβικισμού, μέ ἀπρόβλεπτες πρός τό παρόν συνέπειες. Ἀκόμη ἠχοῦν στά αὐτιά μας τά λόγια ἑνός Διδασκάλου: «Εἶμαι ὁ Πρόδρομος καί ὄχι ὁ Προφήτης! Εἶμαι ὁ Δρόμος καί ὄχι ὁ Σκοπός! Εἶμαι ἡ Θλίψη τῆς ἐπερχόμενης Νίκης»!
Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΑΣΙΑΤΗ ΗΓΕΤΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ
Ὁ θρύλος αὐτός, πού ἀποτελεῖ μέρος (καί συνάμα τό ἀποκορύφωμα, ὡς ἡ «Ἀποκάλυψη τῶν αἰώνων») μίας εὐρύτερης μυστικῆς παράδοσης, μεταφέρεται ἀπό γενιά σέ γενιά μίας ἐξαιρετικά κλειστῆς ἀδελφότητας, τά μέλη τῆς ὁποίας «ἐπιφωτίζονται» εἴτε «κληρονομικῶ δικαίω», εἴτε μέσω αὐστηρότατης ἐπιλογῆς, ἡ ὁποία γίνεται μεταξύ «πολλά ὑποσχόμενων νέων ἀνθρώπων». Ὁ ἀπόλυτα κλειστός της χαρακτήρας, καθιστά τίς διδασκαλίες της, ὅπως καί τούς θρύλους της, ἐξαιρετικά δυσδιάκριτους ἀπό τόν «ἁπλό ἀνθρώπινο ὀφθαλμό», εἶναι συνεπῶς μᾶλλον ἀδύνατον νά ὑπάρξει ἐπαρκής καί ἀξιόλογη πληροφόρηση πάνω στό ζήτημα. Εἶναι βεβαίως σαφές ὅτι καί στήν παροῦσα ἀναφορά μας ἀποφεύγουμε νά ἐπεκταθοῦμε στό θέμα καί μόνο συνοπτικά προβαίνουμε σέ παράθεση πληροφοριῶν, λόγω... λόγων!
Δυό εἶναι οἱ – δυσκολότατες – προϋποθέσεις γιά νά μπορεῖ κάποιος νά λάβει (περιορισμένες ἔστω) πληροφορίες γύρω ἀπό τήν ὕπαρξη καί τήν δράση τῆς ἀδελφότητας αὐτῆς: ἅ. νά διαθέτει ἐξαιρετικά εὐρεία καί βαθιά παιδεία, μέ γνώσεις ἀφενός ἐγκυκλοπαιδικές καί ἀφετέρου ἐξειδικευμένες σέ διάφορους ἐπιμέρους τομεῖς. β. νά κατορθώσει νά παρεισφρήσει (ὡς πράκτορας πληροφοριῶν ἤ ὡς «ἀνεξάρτητος παρατηρητής») στά ἐνδότερά της ἀδελφότητας, χρησιμοποιώντας κάποιο τέχνασμα (π.χ. ἐπιστημονική ἔρευνα-πολιτική δραστηριότητα). Καί πάλι ὅμως οἱ πληροφορίες πού θά λάβει δέν θά ἀγγίζουν τόν πραγματικό πυρήνα τοῦ ὅλου ζητούμενου, πού ἑστιάζεται στό αἰώνιο καί τραγικό ἐρώτημα: «Γιατί, ἐν τέλει, ὅλα αὐτά»;
Σύμφωνα μέ τήν προφορική αὐτή παράδοση μεγάλοι ἡγέτες παγκοσμίου βεληνεκοῦς, πού νά προωθοῦν τήν αὐτοκρατορική ἐνοποίηση τῆς Εὐρασίας μέ στόχο τήν πλανητική κυριαρχία, γεννιοῦνται ἐξαιρετικά σπάνια καί μόνο ἔπειτα ἀπό κάποιο μοναδικό μεταφυσικό γεγονός. Τέτοιοι γιά παράδειγμα ὑπῆρξαν στό παρελθόν προσωπικότητες, ὅπως ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος, ὁ Ναπολέων, ὁ Χίτλερ καί ὁ Στάλιν. Ὅλοι οἱ παραπάνω (καί ὄχι μόνο) πάντοτε ἔτειναν «πρός ἀνατολᾶς», ἀφοῦ ἐκεῖ πιστεύεται ὅτι βρίσκεται τό «μυστικό τῶν αἰώνων», πού κάποιοι ἀποκαλοῦν «Γκράαλ», κάποιοι «Ἱερό Δισκοπότηρο» κ.ὁ.κ. Ἐντούτοις ὅλοι ἐκεῖνοι δέν μπόρεσαν ἐντέλει νά νικήσουν τήν Παρά-Φύση, ἡ ὁποία ἐπιβλήθηκε πάνω στόν πλανήτη πρό πολλῶν αἰώνων, ξεκινώντας ἀρχικά ὡς «πτώση» καί μέ κίνδυνο σήμερα νά μολύνει τά πάντα. Καί ἐξηγούμαστε.
Οἱ γνωρίζοντες ξέρουν πολύ καλά ὅτι πάνω στόν πλανήτη (ἴσως καί ὄχι μόνο πάνω του!), πέραν τῶν ὁποιωνδήποτε γεωπολιτικῶν συσχετισμῶν, ὑφίστανται δυό ἀντιμαχόμενες ἱστορικές πραγματικότητες, πού ἀντιπαλεύονται μεταξύ τούς ἀπό τήν ἀπαρχή κιόλας τῆς προϊστορίας, καί τίς ὁποῖες ὁ ἄνθρωπος ἀποκάλεσε κατά καιρούς μέ διάφορες ὀνομασίες, ὅπως π.χ. Καλό καί Κακό (ἤ φῶς-ἑλληνισμός ἐναντίον σκότους-σιωνισμοῦ). Θά μπορούσαμε γενικά νά τίς ὀνομάσουμε ὡς Φύση καί Παρά-Φύση, μέ τήν πρώτη νά παλεύει γιά τή διατήρηση τῆς φυσικῆς πραγματικότητας, ὅπως τή γνωρίζουμε καί σήμερα, ἐνῶ τή δεύτερη νά προσπαθεῖ νά τήν καταστρέψει, μέ ἄγνωστο τό τί ἀκριβῶς θέλει νά ἐγκαταστήσει στή θέση της. Πρόκειται βέβαια γιά ἄκρως προωθημένες πληροφορίες, ἐνῶ εἶναι ἄγνωστα τά ἀκριβή στοιχεῖα τῶν πυρήνων τῶν δυό αὐτῶν συμπαντικῶν τάσεων, ἀφοῦ δέν μποροῦμε νά δοῦμε παρά μόνο τήν «ἐπιδερμίδα» τους.
Μία μυστική ἀδελφότητα, πού εἶναι σέ ἐπαφή μέ τό ἐθνικομπολσεβικικό κίνημα καί πού τό ὑποβοηθάει πολιτικά (τό ἴδιο καί τό ἕτερο πολιτικό προσωπεῖο της, πού δέν εἶναι παρά ὁ ὀρθοδοξισμός ἤ ἀλλιῶς πανορθοδοξία) ἔχει ἄμεση γνώση τῶν πραγμάτων πού λαμβάνουν χώρα στήν τόσο κρίσιμη ἐποχή μας καί πού συνδέονται μέ τήν ἐσχατολογία τοῦ κόσμου. Ξέρουν δήλ. ὅτι μετά τήν πτώση τοῦ κομμουνισμοῦ καί τῆς ΕΣΣΔ ξημέρωσε μία πραγματικά καινούρια ἐποχή, πού θά μπορούσαμε ἐντελῶς σχηματικά νά ὀνομάσουμε ὡς «μετάβαση στή Νέα Ἐποχή». Ἡ περίοδος αὐτή ἀναμένεται νά ὁλοκληρωθεῖ σέ κάποια χρόνια (ἀργά ἤ γρήγορα, πάντως τό πολύ μέχρι τά μέσα τοῦ ΚΑ΄ αἰώνα) καί ἔπειτα νά περάσουμε στήν Νέα Ἐποχή, ὅπου θά θριαμβεύσει ἡ Φύση καί ὁ Ἡγέτης της. Αὐτός θά γκρεμίσει ὁλοκληρωτικά τό παλαιό ξεπερασμένο καί διεφθαρμένο καθεστώς (τόν καπιταλισμό) καί θά ἐπαναφέρει ἐπί Γῆς πανάρχαιες ἀξίες, ξεχασμένες ἀπό τήν ἀνθρωπότητα!
Πρίν τόν Ἄρχοντα αὐτό τοῦ Ὀλέθρου τῆς Δύσης, δυό ἄλλοι ἡγέτες τῆς Εὐρασίας προσπάθησαν στόν Κ΄ αἰώνα νά τερματίσουν τόν βίο τοῦ καπιταλιστικοῦ ὑπέρ-ἐκτρώματος: ὁ Ἀδόλφος Χίτλερ μέ τό τελετουργικό «Ὁλοκαύτωμα» (τόν ἀποκαλούμενο καί ὡς Β΄ παγκόσμιο πόλεμο) καί ὁ Ἰωσήφ Στάλιν μέ τόν πυρηνικό πόλεμο πού ἑτοίμαζε γιά τά τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ 1950. Ἀμφότεροι προδόθηκαν ἀπό τίς συμμαχίες τους, ἀλλά καί ἀπό τήν ἐνθουσιώδη τους ἔπαρση νά «ἀνοίξουν πρόωρα τά χαρτιά τους», νά ξεδιπλώσουν δήλ. τά σχέδιά τους ἀρκετά γρήγορα. Ἕνας τρίτος πού μίσησε τό δυτικό καπιταλιστικό σύστημα, ὁ κόκκινος Μάο τῆς Κίνας, δέν ὁλοκλήρωσε τήν ἀπειλή του νά καταστρέψει τόν παρηκμασμένο κόσμο μέσω θερμοπυρηνικῆς ἐπίθεσης, γιά λόγους ὁπωσδήποτε σοβαρούς, πού εἶχε ὑπ’ ὄψιν τοῦ ὁ κομμουνιστής αὐτός ἡγέτης. «Αὐτός πού ἔρχεται», ὅμως, θά ἀποδειχτεῖ πιό πονηρός καί ἀδίστακτος ἀπ’ ὅλους τους προηγούμενους...
Ἡ ἀδελφότητα αὐτή, ἡ ὁποία δρᾶ παντοῦ ὅπου ὑφίσταται ὄχι ἁπλῶς πολιτικό, ἀλλά σχετιζόμενο μέ τήν μέλλουσα Κρίση γεγονός, γνωρίζει ἄριστα τήν ταυτότητα τοῦ Ἡγήτορα τοῦ Αὔριο. Πιστεύει ὅτι αὐτός ἔχει ἤδη γεννηθεῖ, κατάγεται ἀπό τήν Ἀνατολική Εὐρώπη καί εἶναι φυλετικά προερχόμενος ἀπό δυό ἔθνη τῆς περιοχῆς. Ἐπίσης, θρυλεῖ ὅτι ἀκόμα καί τό ὄνομά του ἐμπεριέχει κάτι συμβολικό, ἐνῶ ὡς χαρακτήρας θά εἶναι δυναμικός, ἀδίστακτος καί μέ ἔφεση πρός τή βία. Τίς ἐθνικιστικές ἰδέες καί τήν ὀρθόδοξη πίστη θά τίς χρησιμοποιήσει μόνο ὡς «ὄχημα» ἀπαραίτητο γιά τήν ραγδαία του ἄνοδο, ἡ ὁποία καί θά ὀφείλεται ἐν πολλοίς στό ὁλικό σάπισμα πού θά ὑποστοῦν τά ἑπόμενα χρόνια οἱ κυρίαρχες ἰδεολογίες τῶν τελευταίων ἐτῶν, τόσο ὁ συστημικός φιλελευθερισμός, ὅσο καί ἡ συστημική σοσιαλδημοκρατία. Αὐτό τό «παιδί τοῦ Σατανᾶ» θά κηρύξει μία μέρα τήν ὁλική ἐπανάσταση κατά τοῦ συστήματος, πού ἄλλοι σχετίζουν μέ τόν ἀτλαντισμό, ἄλλοι μέ τούς Ἑβραίους, ἄλλοι μέ τά μεγάλα οἰκονομικᾶ τράστ κτλ. Βέβαια ἡ πραγματικότητα εἶναι πολύ πιό πολύπλοκη καί εἶναι συνδυαστική μᾶλλον ὅλων τῶν παραπάνω.
Ὅσον ἀφορᾶ τήν ἐκκλησιαστική διάσταση τοῦ ζητήματος, ὁ Εὐρασιάτης ἡγέτης τοῦ μέλλοντος θά εἶναι ὄντως ὁ Ἀντί-Χριστός, ὡς δραστική ὑπέρβαση τοῦ Ἰησοῦ: ἐνῶ ὁ Ναζωραῖος «ἔσχισε» τήν ἱστορία στά δυό μέ τήν «εἰρηνική ἐπανάσταση», τήν «μή βία» (ὁ Ἰνδός Γκάντι ὑπῆρξε κι αὐτός ἕνας μικρός «Χριστός» τοῦ Κ΄ αἰώνα) καί τήν αὐτοθυσία του στόν σταυρό, ὁ «Ἄγγελος τῆς Κολάσεως» μέ τό ὄμορφο πρόσωπο καί τήν σκληρή καρδιά θά προκαλέσει ἐπανέναρξη τῆς ἱστορίας μέ τρόπο βίαιο. Ἐνῶ ὁ πρῶτος ὁδήγησε τόν κόσμο στήν λεγόμενη «Ἐποχή τοῦ Ἰχθύος» μέ τό σύνθημα «Ἀγαπᾶτε ἀλλήλους», ὁ ἐπερχόμενος «Μεσσίας» (ὡς ἄρνηση τοῦ παλαιοῦ) θά κηρύξει τήν Νέα Ἐποχή, αὐτή τοῦ Ὑδροχόου μέ δικό του σύνθημα τό «Μισεῖτε τήν Δύση»!... Ὁ Ἰησοῦς δημιούργησε «δημιουργικά». Ὁ Ἡγέτης τῆς Εὐρασίας στόν ΚΑ΄ αἰώνα θά δημιουργήσει «καταστρεπτικά»...
Εἶναι πολύ χαρακτηριστικό ὅτι ἀκόμα καί ὁ περιβόητος «ἀριθμός τοῦ θηρίου», δήλ. τό 666, ἀποτελεῖ τήν ἑπόμενη «ἀνίερη τριάδα» τοῦ λατινικοῦ VVV, τῶν τριῶν πενταριῶν, πού σχετίζονται μέ τήν ὀνομασία τῆς μήτρας-Μάνας (ὅσοι ξέρουν, καταλαβαίνουν)! Θεωρεῖται δήλ. ὅτι ἡ νέα αὐτή τριάδα ὁμοίων ἀριθμῶν εἶναι ἡ πρός τά ἐμπρός ἐξέλιξη τῆς προηγούμενης συναριθμίας. Ἐδῶ λοιπόν ἔγκειται τό «ὑπολογιστικό» πρόβλημα: «ὁ νοῶν νοείτω»...
Ποιά εἶναι ὅμως τά ἐξωτερικά χαρακτηριστικά του ἐπερχόμενου Ἡγέτη; Ὁ γαλανομάτης Εὐρασιάτης Ἡγεμόνας τοῦ μέλλοντος θά καταστεῖ σταδιακά φαλακρός, ἐνῶ μπορεῖ ἀκόμη καί νά χάσει τό φῶς του ἤ τό ἕνα του μάτι, συνέπεια τῆς φοβερῆς σύγκρουσής του μέ τίς παλαιές δυνάμεις. Πολλοί ἐδῶ θυμοῦνται καί τόν ἄη-Κοσμᾶ τόν Αἰτωλό, πού προφήτευσε ὅτι «ὁ χαλασμός θά ἐπέλθει ἀπό τυφλό καί κασιδιάρη»... Κατά τά ἄλλα, σωματικά θά εἶναι πολύ δυνατός, γυμνασμένος καί ἄριστος στρατιωτικός ἡγέτης, μέ ἄγνοια κινδύνου. Πιστεύεται ὅτι ἡ μητέρα τοῦ (ὄχι ἄσχετη μέ τά πεπραγμένα, ἄν καί μᾶλλον διαισθητικά μόνο γνωρίζει...) θά τόν γαλουχήσει σέ ἀντιδυτική, ἀντισιωνιστική, ἀντιτουρκική καί ἀντισινική ψύχωση. Ἔτσι θά θεωρεῖ ἐχθρούς του ὄχι μόνο τήν Δύση, ἀλλά καί τό Ἰσραήλ, τήν Τουρκία καί τόν ἀνερχόμενο κίτρινο κινεζισμό. Ἡ παιδεία του θά εἶναι ἡ ἑλληνική, ἐφόσον ἡ μητέρα του (ἡ Μάνα) ὡς Ρωμηά θά τόν πείσει νά εἶναι Ἕλληνας. Ἔτσι θά καταλάβει ὅτι Ἕλληνας καθόλου δέν σημαίνει κάτοικος τοῦ κρατιδίου «Ἑλλάς»... Θά καταλάβει ὅτι Ἕλληνας εἶναι ἔννοια συμπαντική καί θεϊκή!
Ὁ Ἡγέτης αὐτός τοῦ μέλλοντος θά ἔχει τήν καθοδήγηση ἑνός ἐπιτελείου, πού ἑστιάζεται μέσα στήν ἀδελφότητα, μέχρι τήν στιγμή πού θά ὡριμάσει καί θά μπορεῖ μόνος του πλέον νά ξεδιπλώσει τούς στόχους του. Ἐκεῖνοι πού θά ζήσουν σ’ ἐκείνη τήν χρονική περίοδο θεωρεῖται ὅτι θά εἶναι οἱ πλέον δυστυχεῖς τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, ἐφόσον θά ὑποστοῦν τά πάνδεινα: ἡ προσωπικότητα Ἐκείνου θά εἶναι τόσο ἰσχυρή καί θά διχάζει τόσο πολύ, πού ὁ κόσμος θά εἰσέλθει στήν μεγαλύτερη σύγκρουση ἀπό δημιουργίας του! Ὅμως ὁ Ἡγέτης αὐτός θά θελήσει νά μείνει στήν ἱστορία ὡς ὁ κορυφαῖος, δήλ. ὡς ὁ ἔσχατος τῶν αἰώνων. Θά εἶναι τόσο ὑπερτροφικό τό Ἐγώ του, πού θά θελήσει πραγματικά νά γράψει μοναδική καί ἀνυπέρβλητη ἱστορία! Μόλις λοιπόν φτάσει στό ἀποκορύφωμά του, μόλις ὁ κόσμος ὅλος τόν ἀναγνωρίσει ὡς τό ἀνώτερο ὄν πού ποτέ ὑπῆρξε, ἀκριβῶς τότε θά προκαλέσει τό μέγα γεγονός τῶν ἐποχῶν ὅλων: τήν ἠλεκτρική ἔκρηξη τῆς Δύσης μέ μέθοδο πού ποτέ κανένας δέν διενοήθη, προκαλώντας μέ ἐκπληκτικό τρόπο τόν ἀναμενόμενο Ἀρμαγεδδώνα!...
* Τό παρόν κείμενο ἁποτελεῖ οὑσιαστικά τήν ἐκλαϊκευμένη σύνοψη τῆς διδακτορικῆς μου διατριβῆς πάνω στό ἵδιο θέμα. – Ἠσαΐας Κωνσταντινίδης
Comentários